دلبستگی پیر بلخ (مولوی ۶۰۴ تا ۶۷۳ هجری ) به فرهنگ عبری و کیش اسرائیل

بالای ۲۶ سال است که پیگیری در شناخت بیشتر اندیشه های کهکشانی مولوی را ادامه میدهم و هر چه بیشتر می آموزم  , شگفت زده تر میشوم :

عشق از ازل است و تا ابد خواهد بود

جوینده ی عشق بی عدد خواهد بود

فردا که قیامت آشکارا گردد

هر کس که نه عاشق است , رد خواهد بود

این فرهیخته ی بی مانند , برای ادامه ی آموزشهای پیگیرش , ۷ سال بشام (دمشق امروز) رفت (در ۸۰۰ سال پیش) و تا توانست آموخت و بر دانستنیهایش افزود و با دانشمندان کیش یهود در آمد و رفت بود  , وی دلبستگی و وابستگی ویژه ای به آموزش تورات ورجاوند داشت و داستانهای آمده در این کتاب آسمانی را در سروده هایش میشود دید و آگاهان با شاهکار مولوی  در مثنوی آشنائی دارند :

دید موسا یک شبانی را براه

کو همی گفت ای خدا و ای الا

تو کجائی تا شوم من چاکرت

چارقت دوزم کنم شانه سرت ……

آشنائی او در یک برخرد ناگهانی  با دانشمند بی مانند , شمس تبریزی در قونیه ( ترکیه ی امروز)  , زندگی مولوی را دگر گونه کرد و او که یک وابسته ی تنگاتنگ دینی بود , یکباره , درویشی را بر گزید و چون بودا , پای برهنه بدنبال آموزگارش (شمس ) شتافت :

زاهد بودم , ترانه گویم کردی

سر حلقه ی بزم و باده جویم کردی

سجاده نشین با وقاری بودم !

بازیچه ی کودکان کویم کردی !

بزرگداشت از مولوی در کشور ایسرائل (اسرائیل) و میان مردم دانش پژویش نمایانگر ارادتی است که این مردم , بآن فرهیخته دارند و سروده هایش را که  برگردانده شده بزبان عبری است می آموزند , انجمنی نیز در ۱۵ سال پیش (بسرپرستی نویسنده ) در اسرائیل بر پاشد (مهندس همایون ابراهیمی با  همیاری  –کدبان موسا پور رستمیان – دکتر یوسف بخیری- کدبان بابک اسحاقی ) بنام انجمن دوستداران مولوی در اسرائیل و تا کنون بالای ۱۰ بار در دانشگاه های این کشور برای او بزرگداشت گرفته شده و خواهد شد .

در دهسال پیش رو,  جهانیان و بویژه آمریکائیان روی به چکامه های مولوی آورده اند و کتابهایش را بزبان انگلیسی بر میگردانند (ترجمه) .

در سال ۲۰۰۱ , کتاب کالمن بارکس آمریکائی در باره مولوی در ۵۰۰ هزار پوشه (جلد) بفروش رسید .

زنده یاد بن گوریون ,  نخستین رهبر اسرائیل در سال ۱۹۴۸ , ارادتی ژرف بمولوی داشت و دو بار از استاد بدیع الزمان فروزانفر ,  مولانا شناس نامدار( استاد دانشگاه تهران )  فراخوانی کرد و با یاوری از زنده یاد مئیر عزری سر پرست خانه ی  نمایندگی اسرائیل در ایران , ایشان باورشلیم آمدند و مهمان این کشور بودند .

مثنوی مولانا که گروهی آنرا قرآن ایرانیان میدانند , از شاهکارهائیست که در آن با داستانهای تورات ورجاوند رو برو میشویم و آن بر داشتی است از ارادت و همبستگی مولوی بفرهنگ فراخ دامان عبری .یکی از بیشمار ویژگیهای مولوی مهر بی پایان اوست به هم دلی در میان مردم گیتی ( شاید بر داشتی باشد از نوشته های تورات که همگان را چون خودتان دوست بدارید ) :

همزبانی خویشی و پیوندی است

یار با نا محرمان چون بندی است

ای بسا هندو و ترک هم زبان

ای بسا , دو تُرک چون بیگانگان

از زبان محرمی , خود دیگرست

همدلی از همزبانی خوشتر است

با مهر

همایون

13 دیدگاه‌

  1. ( مولانا”)

    ﺯ ﭘﺪﺭ ﭘﺮﺳﯿﺪ ﺭﻭﺯﻯ یک ﭘﺴﺮ
    ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺩﯾﻨﻬﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﻯ ﭘﺪﺭ ؟

    ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺩﯾﻦ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻫﯿﭻ ﻛﺎﺭ
    ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺩﯾﻨﻬﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ .

    ﭼﻮﻧﻜﻪ آوردیم ﻫﺮ ﺩﯾﻦ ﺟﺪﯾد
    ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺁﻣﺪ ﭘﺪﯾﺪ …

    ﻛﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺷﺪ
    ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﺪ …

    ﺧﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﯾﺨﺖ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﯿﻦ
    ﺑارﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺩﯾﻦ ،،،

    ﻧﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻢ ﻧﻪ ﺗﺮﺳﺎ ﻧﻪ ﺟﻬﻮﺩ
    “ﺳﺮ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ ﻣﻰ ﺁﺭﻡ ﻓﺮﻭﺩ

    ﻋﻘﻞ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻋﯿﺶ ﺑﯿﻜﺮﺍﻥ
    ﻫﺴﺖ ﺩﺭ ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﻰ ﺑﺎ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ !

    ﺩﯾﻦ ﻭﻟﻰ ﮔﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﻥ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ
    ﮔﺮ ﺑﺮﯾﺰﻯ ﺍﺟﺮ ﺩﺍﺭﻯ ﺑﯿﻜﺮﺍﻥ !!!

    ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻧﺪﯾﺸﺎﻥ ﻫﻢ ﺁﺧﺮ ﺁﺩﻣﻨﺪ
    ﺩﯾﻦ ﭼﺮﺍ ﮔﻮﯾﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪﻭﺭ ﺍﻟﺪﻡ ﺍﻧﺪ؟

    ﻣﻦ ﺑﺪﯾﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺩﯾﻦ ﻭ ﻛﯿﺶ
    ﺗﺎ ﻧﺮﯾﺰﻡ ﺧﻮﻥ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ،،،

    ﺗﻮ ﻫﻢ ﺍﻯ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ “ﺧﺮﺩ”
    ﭘﯿﺮﻭﻯ ﻛﻦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﻨﻮﯾﺖ ﺑﺮﺩ …

    ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﯿﻦ
    ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻛﻦ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﺖﺍین…!!!

    ” مولانا”

  2. پس چرا اسرائیل فلسطینی ها را به کشورشان راه نمیده و جواب سنگ اونها را با گلوله میده . اگه اسرائیل زمین را خریده ملیت و تابعیت را که نخریده . فلسطینی ها متعلق به اون سرزمین هستند اگر حتی زمین نداشته باشند. خدا شما را هم هدایت کنه

  3. با سلام. ببینید من کاری با هیچ کدام از ادیان ندارم. ولی با توجه به شعر منتسب به مولانا که در پست قبلی اومده : چرا اسراییل به کشور فلسطین هحوم آورده و در دل سرزمین اونها یک کشور مستقل ساخته که حاضر به تعامل با هیچ فلسطینی هم نیست. درسته که میگید زمینها رو خریداری کردین ( که بیشترش تصرف کردین ) ولی حق ایحاد کشور در زمینهاتون رو نداشتین. این حق رو دارید که توی اون زمینها خونه بسازید ولی اینکه بیاین یه کشور با سیاستها و رویکردهای مخالف کشور فلسطین اونجا احداث کنید میشه تصرف و اشغال. لطفا اگه جواب قانع کننده ای دارید بفرمایید. در ضمن من حکومتی یا وابسته به جایی نیستم. یک فرد آزاد اندیش و دنباله رو حقیقت

    • اول اینکه از منظر تاریخی این سرزمین هزاران سال متعلق به یهودیان بوده است و صدها پیامبر این قوم در این سرزمین دفن شده اند ، بعدها به اشغال خلفای مسلمان در آمد که اگر از منظر شما به این موضوع نگاه کنیم پس این اشغال هم غیر عادلانه بوده است دوم اینکه بقول شما این زمینها توسط یهودیان از ساکنان قبلی خریداری شده و حق مالکیت دارند سوم اینکه آیا میدانید که فلات ایران هزاران سال قبل به اشغال آریاییان در آمد و ساکنان بومی این سرزمین بطرز وحشیانه ای قتل عام شدند؟پس حالا باید بگردیم دنبال بازماندگان سابق و خودمان از ایران برویم؟تقریبا تمامی کشورها به همین شیوه سامان یافته اند ولی بد شانسی اسراییل از آنجا بوده که در تاریخ معاصر این اتفاق برایش افتاده. بنظرم اگر ما ایرانیان بدنبال انتقاد از اقوام دیگر هستیم بهتر است بدنبال اقوامی نظیر اعراب و مغول برویم که در کشور ما قتل عام براه انداختند و ما بجای انتقاد اسم چنگیز و تیمور و اسکندر و اسامی عربی بر بچه هامون میگذاریم و این در حالی است که زمانی یک سوم ایران یهودی بودند

  4. دوست عزیزی که میگویی چرا اسراییلیان در این سرزمین کشور تشکیل دادند؛ باید بدانی اولا این سرزمین هزاران سال از آن قوم یهود بوده و صدها پیامبر در این خطه بخاک سپرده اند ثانیا بقول شما زمینها را خریده اند ثالثا چه ایرادی دارد که چند میلیون نفر دیگر بادین دیگری را در کنار خود احترام کنیم و عزیز بداریم و رابعا اینکه بگویی چرا در اینجا کشور تشکیل داده اند مانند این است که بگویی چرا چند هزار سال پیش آریایی ها به فلات ایران آمدند و بومیان این سرزمین را قتل عام کردند و کشور پارس را تشکیل دادند؟پس حالا باید ما هم از ایران برویم؟؟؟؟

  5. آنهایی که تاریخ خوانده اند متوجه هستند هم اسراییلی ها پس از خروج از مصر به سال ۱۳۰۰ قبل از میلاد و هم فلسطینی ها پس از نبرد دلتا با رامسس سوم همزمان با اسراییلی ها وارد فلسطین شده اند … پس اسراییل حق نابودی فلسیطینی ها را ندارد .

  6. در مورد درگیری میان فلسطینیان و یهودیان در واقع اگر به تاریخ استناد کنیم .مثال داستان مرغ و تخم مرغ میشود پس بحث در موردش به هیچجایی نمیرسد
    اما من به عنوان یک انسان ارزوی صلح میان مردمان تمام عالم را دارم
    بهر حال اسراییل وجود دارد و فلسطینیان هم وجود دارند
    باید طرف قوی تر که اسراییل است کمک کند به صلح و برابری و آشتی
    حداقل در سرزمین مقدس تمام اقوام ساکن فارغ از هر دین و مذهبی بتوانند برابر زندگی کنن
    فرقی میان عرب و ابریو مسیحی نباشد
    اگر به خداوندی ایمان داریم باید بذانیم تمام ملک هستی ازان اوست و ما در این جهان مهمانیم
    حق مجاورت سرزمین مقدس با تمام ساکنینش است با هر دینی یهودی به معبد سلیمان مسلمان به مسجد الاقصی مسیحی به سرزمین عیسی دل خوش هستند
    کافیست کمی از منیت دور شویم مطمنا سرزمین مقدس برای یهودی مسلمان و مسیحی حتما جا دارد

  7. من هم فکر نمی کنم این شعر از مولانا باشد. عباراتی چون “همزیستی” و جنگ های مذهبی مربوط عصر ماست. سوال این است که از کی خواهد بود؟ شاید همان کسی که پست کرده از خود او باشد. اگر کسی معلومات دارد لطفا شریک بسازید.

    • حکم خرد و شناخت عقلی اثبات میکند که دین برای انسان آمده نه انسان یرای دین . پس زمانی بوده که آدم و جامعه انسانی وجود داشته ولی دین نبوده ، به عبارت رساتر اجتماع انسانی مقدم بر ظهور دین است . با اندکی پژوهش در میابیم که :
      ۱ – در همان دورانی که دین نبوده در بین جوامع انسانی جنگ بوده پس جنگ زاده دین نیست بلکه بخشی از خوی آدمی است
      ۲ – دین برای کاهش آلام آدمی ناشی از جنگ و خون ریزی ظهور کرد اما خود گرفتار خوی خون ریز آدمی گردید
      ۳ – از حضرت مولانا بعید است که به ظرایف اشاره شده بی توجه باشد ، حال شعر از ایشان یا هر کس دیگری ، شاید در این دوره از زمان کاربرد خطابی داشته باشد اما با سرشت آدمی سازگار نیست چون دانشمندان و اندیشمندان در این عبارت متفق القولند که : طبیعت آدمی از بینهایت پلیدیها تا بینهایت پاکیها سرشته شده و حق انتخاب با خود آدمی است .

  8. آقا جان به کلمات شعر دقت کنید بسادگی جدید بودن آنها دیده می‌شود ولی من پیگیری کردم و مطمئن شدم که از مولانا نیست ! کلماتی مانند ،جنگ‌های مذهبی،دیگر اندیشان،، همزیستی مال ادبیات مدلی نیستند!!

Comments are closed.