آیا اسرائیل تعهد کرده که اگر قصد حمله به تاسیسات اتمی ایران را دارد، پیش‌تر به آمریکا اطلاع دهد؟

گزارش روزنامه نیویورک تایمز در مورد نوسانات در همکاری امنیتی اسرائیل با ایالات متحده، آن هم ساعاتی پیش از آن که دیدار تاریخی بین نخست وزیر اسرائیل و پرزیدنت بایدن انجام گیرد، هنوز با واکنش رسمی روبرو نگردیده، ولی آشنایان امور نسبت به درستی این گزارش تردیدی ندارند و احتمال می رود که همین موضوع در مذاکرات نفتالی بنت با وزیر دفاع، وزیر خارجه آمریکا و همچنین مشاور امنیت ملی کاخ سفید در میان گذاشته شده باشد.

نیویورک تایمز در گزارش جنجالی خود نوشت که پس از به روی کار آمدن دولت پرزیدنت بایدن، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر وقت اسرائیل به رئیس موساد (سرویس امنیت خارجی اسرائیل) دستور داد اطلاعات کمتری را در مورد فعالیت های مربوط به برنامه های اتمی رژیم ایران، در اختیار دولت آمریکا قرار دهد تا مبادا آن‌ها این اطلاعات را به رژیم ایران منتقل سازند و برنامه‌های اسرائیل مختل شود.

نیویورک تایمز به عنوان مثال نوشت که آخرین عملیات برای انفجار شبکه برق مرکز غنی سازی اورانیوم در نطنز، که به اسرائیل نسبت داده شده، تنها دو ساعت پیش از اجرای آن، به آگاهی مقامات ارشد اطلاعاتی ایالات متحده رسانده شد. نگرانی دولت نتانیاهو آن بود که دولت پرزیدنت بایدن با اجرای این برنامه مخالفت ورزد و یا جزئیات آن را به آگاهی دولت ایران برساند.

به گفته آشنایان امور، نگرانی دولت اسرائیل از این واقعیت سرچشمه می‌گیرد که دولت پرزیدنت بایدن، حتی پیش از آن که به قدرت برسد، اعلام داشته بود که قصد دارد با درپیش گرفتن شیوه دیپلماتیک، به برجام باز گردد و با رژیم ایران به توافق بهتری برسد. ولی اسرائیل همیشه گفته است که بازگشت به برجام قدیمی بزرگترین اشتباه است و با بکارگیری شیوه های دیپلماتیک نمی‌توان رژیم ایران را از راه خطرناکی که به سرعت می پیماید، منحرف ساخت.

اسرائیل و ایالات متحده در طول چندین دهه، همشه همکاری های اطلاعاتی سترده ای داشته‌اند. از یک سو اسرائیل با شبکه های اطلاعاتی بسیار خوبی که در کشورهای عرب داشت، دولت واشنگتن را از آن‌چه که از دیدگاه اسرائیل در آن کشورها می گذشت آگاه می ساخت و همزمان، دولت آمریکا اطلاعات مهمی را درباره ایران و دیگر کشورهای جهان در اختیار اسرائیل قرار می داد.

با این همه، همکاری اطلاعاتی دو کشور همیشه صد در صد نبود و طرفین همیشه بر این گمان بودند که طرف متقابل ممکن است اطلاعات مهمی را پنهان کند.

یک نمونه این امر، حمله به ناو اطلاعاتی ایالات متحده در جریان جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ بین اسرائیل و سه کشور عربی مصر، اردن و سوریه بود. اسرائیل بیم داشت که این کشتی، اطلاعاتی را که از روند جنگ گرد می آورد، به کشورهای عرب منتقل می سازد. اسرائیل سالیان دراز نقش خود در حمله به این کشتی را انکار کرد.

مورد دیگری که از سوءظن اسرائیل نسبت به ابعاد واقعی همکاری های اطلاعاتی بین دو کشور انتشار یافته، دستگیری جوناتان پولارد افسر اطلاعاتی آمریکایی بود که مطالب مهمی را به اسرائیل منتقل می‌ساخت.

دستگیری پولارد در واشنگتن و محاکمه و محکومیت او به سی سال زندان، روابط اطلاعاتی ایالات متحده با اسرائیل را دستخوش بحران عمیق ساخت و از آن هنگام، اسرائیل تعهد کرد که از این پس هرگز در خاک آمریکا به گردآوری اطلاعات نخواهد پرداخت.

اکنون چند هفته است که مقامات ارشد اسرائیلی به صورت آشکار و تاکید شده می‌گویند که اگر تلاش‌ها برای توقف برنامه‌های اتمی ایران به نتیجه نرسد، اسرائیل به طور مستقل وارد صحنه خواهد شد. نگرانی بسیار شدیدی وجود دارد که اگر اسرائیل بخواهد به حمله نظامی دست بزند، ایالات متحده در آخرین لحظه جلوی آن را بگیرد.

در هر حال، احتمال می‌رود که این موضوع در گفتگوهای نخست وزیر اسرائیل با وزیران خارجه و دفاع آمریکا و همچنین مشاور امنیت ملی کاخ سفید، دیدارهایی که روز چهارشنبه (دو روز پیش) انجام گرفته، در میان گذاشته شده باشد و اگر آن مقامات از پاسخ و وعده نخست وزیر اسرائیل خرسند نبوده‌اند، ممکن است پرزیدنت بایدن همین موضوع را نیز با نفتالی بنت در میان گذارد.

بنیامین نتانیاهو پس از آن که در انتخابات نخست وزیری شکست خورد و دولت جدید به ریاست نفتالی بنت برپا گردید، او را متهم ساخت که به پرزیدنت بایدن قول داده که از این پس اسرائیل برنامه های عملیاتی خود علیه رژیم ایران را به آگاهی کاخ سفید برساند. نتانیاهو چنین تعهدی را “خیانت به منافع ملی اسرائیل” نامیده بود. ولی نفتالی بنت دادن چنین تعهدی را نادرست خوانده است.