آیا بنیامین نتانیاهو می تواند تقاضای مصونیت پارلمانی کند و موقتا از تعقیب و محاکمه در امان بماند؟

بنیامین نتانیاهو که هفته پیش در انتخابات درون حزبی لیکود پیروزی درخشانی به دست آورد، در واکنش به تصمیم دادستانی کل که قصد محاکمه او را به اتهام سوء استفاده از قدرت و رشوه خواری دارد، اعلام داشت که تا دو روز دیگر تصمیم خواهد گرفت که آیا از پارلمان تقاضای تائید مصونیت خواهد کرد و یا حاضر به انجام محاکمه خواهد شد.

احزاب مخالف نتانیاهو در واکنش گفتند که اگر او تقاضای مصونیت پارلمانی کند، مفهوم آن فرار از انجام عدالت است و برای فردی در مقام نخست وزیری، شایسته نیست که این چنین از مصونیت پارلمانی که یک امتیاز سیاسی است، برای امور شخصی خود سوء استفاده کند.

طبق قوانین اسرائیل، برای آن که صاحبان قدرت نتوانند مخالفان پارلمانی خود را مورد تعقیب قرار دهند و دهان آن ها را ببندند، هر نماینده کنست (پارلمان اسرائیل) از مصونیت سیاسی برخوردار است و حتی اگر مرتکب تخلف رانندگی گردیده و دادگاهی شده، فقط با تصویب و اجازه کمیسیون ویژه پارلمانی می توان او را تحت تعقیب قرار داد.

گنجانیدن چنین ماده ای در قوانین پارلمانی اسرائیل به این هدف بوده که نمایندگان بتوانند آزادانه دیدگاه های خود را بیان کنند و از تعقیب و سرکوب بیمی نداشته باشند. این ماده از قانون، به دقت در اسرائیل رعایت می شود.

اکنون گفته می شود که نتانیاهو قصد دارد با استفاده از این ماده، تقاضای مصونیت پارلمانی کند تا قوه قضائیه نتواند او را مورد محاکمه قرار دهند. اما تقاضای مصونیت، باید در کمیسیون ویژه پارلمانی تائید شود و در رای گیری در جلسه علنی پارلمان، از اکثریت برخوردار گردد. با توجه به حمایت حزب لیلکود و احزاب راست گرا و مذهبی، ممکن است چنین تقاضایی، اگر از جانب شخص نتانیاهو مطرح گردد، مورد تصویب قرار گیرد.

در حال حاضر، نتانیاهو بابت سه پرونده، از جانب دادستانی، مورد تعقیب است که دو پرونده به سوء استفاده از قدرت مربوط می شود ولی پرونده سوم که در مورد واگذاری شرکت کل مخابرات اسرائیلی به بخش خصوصی است، اتهام رشوه خواری وارد شده که از نظر قوانین اسرائیل بسیار وخیم است.

احزاب مخالف نتانیاهو سخنان او را در مورد درخواست مصونیت قاطعانه محکوم دانسته اند. آن ها تاکید می کنند که نتانیاهو همیشه ادعا کرده که خطایی مرتکب نشده و اتهامی به او وارد نیست. اگر به این نکته ایمان دارد، پس نباید خود را پشت پرده مصونیت پارلمانی پنهان سازد و از یک مزیت سیاسی نمایندگان پارلمانی، برای فرار از محاکمه سوء استفاده کند.

البته از فردای روزی که نتانیاهو نخست وزیر نباشد و در پارلمان عضویت نداشته باشد، دادستانی می تواند او را به عنوان یک شهروند عادی مورد تعقیب قرار دهد. ولی در موقعیت سیاسی کنونی در اسرائیل، ممکن است این رویداد به چند سال دیگر موکول شود.

آن چه خشم مخالفان نتانیاهو را بیش از پیش برانگیخته، این بخش از سخنان او می باشد که گفت: «استفاده از مصونیت پارلمانی، سنگ بنای دموکراسی است». ولی مخالفانش می گویند که سوء استفاده شخصی از یک اصل حقوقی، سنگ بنای زیرپا گذاشتن قوانین و سوء استفاده از آن ها می باشد.