مذاکرات ترامپ با رهبر دیکتاتور کره شمالی، آمریکا را برای خروج از قرارداد برجام مصمم تر میکند؟ این سئوالی است که این روزها کارشناسان مسایل هسته ای مهمتر از همه مشکل قرارداد برجام جمهوری اسلامی ایران در رسانه‌های گروهی مطرح میکنند.
تعدادی از کارشناسان عقیده دارند، ترامپ میخواهد با یک تیر دو نشان بزند، اول به کیم قدرت خود را نشان دهد و بگوید سیاست آمریکا با زمان اوباما فرق کلی کرده و دوم اینکه به ایران درسی داده باشد که قدرت دارد و به دیکتاتور کیم دندان نشان دهد.
وندی شرمان سیاستمداری که در سناریوی مذاکرات هسته ای ایران در زمان اوباما نقش اول را بازی میکرد و مدتها با کره شمالی نیز گفتگو کرده بود، میگوید، به احتمال ترامپ از قراداد هسته ای ایران خارج میشود تا به کیم نشان دهد، با وی نمیتوان بازی کرد.
در‌واقع چنین برمیآید ترامپ تصمیم جدی دارد از دیکتاتور کره شمالی بعنوان کیسه بوکس انتخاب کند و این بازی را به رینگ مبارزه قدرت بکشاند و به کیم بفهماند قرارداد بد را قبول نخواهد کرد. تحولات سیاسی چند روز اخیر نشان میدهد، مذاکرات ترامپ و کیم چندان راحت و ساده بگونه ای که برخی از کارشناسان پیشبینی میکنند نخواهد بود.
برخورد کیم از نمودار های سیاسی موجود میتواند این باشد که فکر کند، توافق خواهد شد اما توافق به سبک قرارداد تغییر یافته برجام.
نکته‌ای که کارشناسان امنیتی آمریکا و اروپا به آن توجه دارند، مشکل اقتصادی کره شمالی و ایران است. برای کیم مشکل اقتصادی اهمیت ندارد و میتواند اگر بخواهد بمب هسته ای را برای رسیدن به هدف به کار گیرد اما مشکل اقتصدی ایران از نوع دیگری است. در ایران مردم اعتراض میکنند به خیابانها میآیند و فریاد حق آن‌ها در جهان بگوش میرسد. پس میتوان گفت، موقعیت ایران از نظر اجتماعی حساس‌تر از کره شمالی است.
فعلاً ترامپ مشغول برنامه‌ریزی برای مذاکره با کیم میباشد اما حقیقت این است که آمریکا برای اولین بار در تاریخ مقابل دو فاجعه اتمی یکی ایران و دیگری کره شمالی قرار گرفته است. در مورد کره شمالی چنانچه شرمان میگوید، قدرت اتمی این کشور را نباید کوچک شمرد. آزمایش‌های مختلف اتمی این کشور میرساند، کیم آماده است سلاح اتمی خود را بکار گیرد.
از آن جائیکه تصمیم های ترامپ ناگهانی و در برخی از موارد بدون مشاوره با نزدیک‌ترین دوستانش همراه است، میتوان گفت، مذاکره با کیم و تصمیم ترامپ در آینده برای خروج از برجام حرکت سیاسی وی را در دو مسیر موازی بسودش تغییر خواهد داد. اول اینکه کنگره با او برای ایران موافقت خواهد کرد و دوم اینکه مذاکرات با کیم موافقت گروه بزرگی از نمایندگان دموکرات و جمهوری خواهان را پشت سر خواهد داشت.
یکی از دیپلماتهای محافظه کار اتحادیه اروپا میگوید، ترامپ تصمیم دارد، قرارداد برجام را لغو کند. اکنون امکان مذاکره با دیکتاتور کیم بزرگترین شانس را به او میدهد زود تر تصمیم خود را عملی کند.
بهتر بگوئیم ترامپ دستانش را روی دیگ معجون قرارداد برجام ایران گذاشته تا هرچه زودتر آن را واژگون کند. مذاکرات اتحادیه اروپا و کوشش های مکرون هم بجایی نرسید. هرسیاستمداری که به تهران میرود، دست خالی باز میگردد. ترامپ با کنار آمدن با کیم به احتمال اجازه نخواهد داد کره شمالی به ایران تکنولوژی هسته ای و موشکی بدهد.
سیاستمداران بلند پایه اروپا در بروکسل با تردید به مذاکرات ترامپ و کیم نظر دوختند و یک پنجم آن‌ها عاقبت آن را موفقیت آمیز میدانند و یک دهم اشان میگویند، عدم توافق در مذاکرات مساویست با افزایش خطر جنگ.
شب گذشته در کنفرانس سالانه جرمان مارشال پلان (German Marshall Fund ) بروکسل که مانند کنفرانس امنیت مونیخ از اهمیت ویژه برخوردار است وزیران خارجه و سیاستمداران نخبه،با نظر تردید به مذاکرات ماه مای آمریکا و کره شمالی نگاه کردند. بزرگان سیاست خارجی کشور ها اعلام عجله آمیز آمریکا را برای شروع مذاکرات، بیشتر احساسی خواندند تا منطق سیاسی.
در بروکسل گفته شد، برنامه شروع مذاکرات بسیار پیچیده و از نظر اجرایی مشکل است، بهمین جهت امکان دارد مانند فرزندی باشد که در رحم مادر مرده بدنیا میآید. شب گذشته،دو سوم نمایندگان رأی دادند مذاکرات ماه مای ترامپ و کیم نتیجه‌ای نخواهد داشت و در پایان مذاکرات موقعیت منطقه بجای خود باقی می ماند و تنش‌های سیاسی پابرجا میمانند.
کارشناسان سیاسی مبنای شک و تردید خود را بر پایه این اصل میگذارند که مذاکرات گذشته با کره شمالی از سال ۲۰۱۴ تا کنون بدون نتیجه بود و مذاکرات رهبران دو کشور پایه و اساسی ندارد زیرا حتی تیلز سن وزیر خارجه آمریکا را ترامپ در جریان نگذاشته بود.
ماسا هارو کوه نو (Masaharu Kohno ) نماینده ویژه ژاپن که تجربیات زیادی در رابطه با سیاست کره شمالی دارد، در بروکسل گفت، من با احتیاط نظر بدبینانه ای دارم آن هم به سه دلیل، اول اینکه کیم میخواهد زمان بدست آورد، دوم پشت پا به آمریکا و هم پیمانانش نظیر اتحادیه اروپا بزند و سوم اینکه فشار تحریم ها را کم کند و در مذاکرات لغو تحریم ها را خواستار میشود.
واندی شرمان سیاستمدار برجسته آمریکایی که در مذاکرات هسته ای ایران و کره شمالی شرکت داشه در کنفرانس گفت، موقعیت بسیار حساس است و در این رابطه نباید فراموش کنیم، چین هم پیمان کره شمالی، تا کنون اظهارات ضد و نقیض زیادی داشته بنا براین ترامپ باید خیلی خوب خود را آماده مذاکرات بکند.
در مذاکرات شب گذشته مسأله میانجیگری سوئد و سوئیس نیز مطرح شد. این دو کشور اعلام کرده بودند، حاضرند قبل از مذاکرات محیط را آماده کنند و یا مذاکرات در سوئیس و یا سوئد انجام شود. در محافل سیاسی گفته شد، کیم دیکتاتوری است که به راحتی میتواند دستور ترور مخالفین خود را بدهد از این نظر وحشت دارد در کشور دیگری پشت میز مذاکره بنشیند حتی اگر این کشور سوئیس بیطرف و یا سوئد دموکرات مدرن باشد.
از این رو مذاکره پیرامون محل مذاکرات نیز از مراحل مشکل قبل از مذاکره است. در محافل اقتصادی گفته شد، پیشنهاد کیم باعث رونق بازار سهام شد اما به احتمال این رونق زود گذر خواهد بود زیرا مشکل ایران بخاطر خلیج فارس و نزدیکی به اروپا فزایند تر است.
