آیت الله العظمی علی سیستانی مرجع تقلید شیعیان عراق، در سخنانی، عملا از حکومت اسلامی ایران خواستار گردید برای کمک به برقراری ثبات و آرامش در کشورش، همه سازمان های چریکی راه برپا کرده برچیند و از ادامه اعطای پول و اسلحه به آنها دست بردارد.
آیت الله سیستانی که در ایران و شیعیان بسیاری دیگر از کشورهای جهان، مرجع تقلید محسوب می شود، این سخنان را در چارچوب توصیه های خود برای پایان بخشیدن به تنش سیاسی و نظامی در عراق بیان کرد.
آیت الله سیستانی که در دیدار با نماینده سازمان ملل در امور عراق سخن می گفت، از جمله اظهار داشت که یکی از شروط اصلی برگزار انتخابات آزاد در عراق برچیدن گروه های مسلح و چریکی می باشد. او گفت که خلع سلاح این گروه ها از اهمیت بسیار برخوردار می باشد و به سود عراق است که هرچه زودتر آن را اجرا کند.
آیت الله سیستانی در این دیدار، از برنامه دولت مصطفی الکاظمی، نخست وزیر، برای برگزاری انتخابات زودهنگام و خلع سلاح گروه های شبه نظامی قاطعانه پشتیبانی کرد..
آیت الله سیستانی خواستار نظارت سازمان ملل بر انتخابات شده و گفته که “انتخابات باید طبق قوانین منصفانه و عادلانه و فارغ از علایق برخی احزاب سیاسی برگزار شود” و افزوده است که “هماهنگی با نهادهای مربوطه نمایندگی سازمان ملل متحده برای این منظور لازم است.”
برگزاری انتخابات مورد نظر آیت الله سیستانی شامل در درجه اول تصویب قانون جدید انتخابات است که هنوز احزاب صاحب قدرت در پارلمان با آن موافقت نکرده اند، در درجه دوم اصلاح کمیسیون نظارت بر انتخابات است اما معترضان عراقی کمیسیون جدید را که قضات شاغل در آن عضویت دارند نپذیرفته و خواستار انتصاب قضات بازنشسته شده اند که به گفته آنان، تابع گروه های سیاسی نیستند، و در درجه سوم تشکیل دادگاه فدرال نظارت بر انتخابات است.
همچنین معترضان انتظار دارند که قانون احزاب سیاسی اصلاح شود به نحوی که شبه نظامیان مسلح، که بسیاری از آنها با حکومت ایران ارتباط دارند، از دخالت در انتخابات منع شوند و احزاب سیاسی نیز اجازه دریافت کمک و حمایت خارجی نداشته و در این زمینه شفاف عمل کنند.
آیت الله سیستانی همچنین گفته است: “دولت باید به اجرای برنامه های خود در زمینه عدالت اجتماعی، کنترل عبور و مرور مرزی، بهبود توانایی نیروهای امنیتی و حرفه ای عمل کردن آنها و اعمال حاکمیت دولت در زمینه خلع سلاح گروه های غیرمجاز با قاطعیت ادامه دهد.”
او گفته است نباید به گروه های مختلف اجازه داد عراق را به حوزه های نفوذ خود تقسیم کنند.
آیت الله سیستانی از جدایی دین از سیاست حمایت می کند اما به دلیل نفوذ فراوانی که در عراق دارد،سیاستمداران عراقی نسبت به اظهارات او حساسیت فراوانی نشان می دهند.
در سال ۲۰۱۵ او در دولت حیدر العبادی، نخست وزیر وقت خواست تا سیاستمداران فاسد را “با مشت آهنین سرکوب کند” اما دولت وی از اقتدار لازم برای برخورد با گروه ها و تشکل های سیاسی حاکم بر عراق برخوردار نبود.
مصطفی الکاظمی در واکنش به بحران سیاسی ناشی از ماه ها اعتراضات علیه تشکیلات حکومتی به این سمت منصوب شده است.
