ناشران کتاب در ایران می گویند که موج تازه ای از مقررات سانسور کتاب در ایران به اجرا گذاشته شده که عملا آنان را به ورشکستگی می کشاند و ممکن است انتشار کتاب را در سطحی که جنبه اطاعت از خواسته های رژیم را ندارد، به کلی متوقف شود. در این ماجرا، نام یکی از نویسندگان و تاریخ دانان پرآوازۀ اسرائیلی نیز مطرح شده که کترجمه تاب های او به زبان فارسی، با استقبال بسیار در ایران روبرو شده بود و اکنون آن را ممنوع الپخش کرده اند.
ناشران ایرانی به صورت علنی می گویند که به اجرا گذاشتن محدودیت های جدید، آنان را کاملا به بن بست کشانده است و ممکن است از این پس، تنها کتاب های فرمایشی وابسته به رژیم اجازه انتشار یابند.
طبق دستور اداره ممیزی وزارت ارشاد، تجدید چاپ کتاب های نویسندگانی چون یووال نوح هراری، ممنوع گردیده است. گرچه هراری مطلقا یک نویسنده سیاسی نیست، بلکه پژوهشگری است که تخصص او تاریخ بشری و تحولات آن می باشد، ولی از دیدگاه رژیم انحصارگرای اسلامی در ایران، اندیشه هایی را در کتاب های خود مطرح ساخته که با مرام حکومت و باورهای تبلیغی آن هم خوانی ندارد.
یووال نوح هراری چهل و سه سال پیش در شهرکی در شمال اسرائیل به نام “کریت اَتا” چشم به جهان گشود و پژوهشگری است که تاریخ اندیشه و پیشرفت انسان ها را به زبانی ساده و شیوه ای بسیار جذاب به روی کاغذ آورده است.
یهودی و اسرائیلی بودن هراری، در گذشته مانع آن نشده بود که حکومت اسلامی ایران اجازه ترجمه و انتشار نوشتارهای او را بدهد. ولی اکنون، با شدت گرفتن جو سرکوب در ایران، بازچاپ کتاب های او نیز ممنوع شده است. این دستور جدید اداره ممیزی، چند نویسنده خارجی دیگر را نیز شامل می شود. یکی از این ممنوع القلم ها، الف شفق نام دارد که یک نویسنده عرب زبان است.
هراری که در داخل اسرائیل چندان شناخته شده نیست، دانش آموختۀ دانشگاه آکسفورد بریتانیا می باشد و به خاطر کتاب هایش، برنده جایزه های بین المللی شده است.
نخستین کتاب او که انتشار ترجمه فارسی آن، با موفقیت بسیاری در ایران روبرو شد با این نام بود: «انسان خردمند، تاریخ مختصر بشر».
کتاب دیگر او با نام “ساپی ینس Sapiens، گشت و گذاری در تاریخ بشر با استقبال بسیار، به ویژه در میان جوانان و دانش پژوهان ایرانی روبرو شد و برخی، آن را یک انقلاب اندیشه برای خود، توصیف کردند.
سومین کتابی که ترجمه فارسی آن انتشار یافت، تلاشی برای توصیف آینده بشریت بود که آن را به فارسی، چنین نام گذاری کردند: “انسان خداگونه: ترایخ مختصرِ آینده”
ناشران در ایران می گویند که اداره ممیزی وزارت ارشاد، به دستورات جدیدی که صادر کرده، خود ناشران را به سانسورچی مبدل ساخته تا از زیان مالی در امان بمانند و اعلام ورشکستگی نکنند. مفهوم این سخنان آن است که رژیم از ناشران انتظار دارد که خودشان تصمیم بگیرند و تعیین کنند که کدام کتاب از صافی سانسور می گذرد و انتشار آن خطر توقیف ندارد – در غیر این صورت، ممکن است که ناشر با صرفه هزینه کلان کتابی را چاپ کند و وزارت ارشاد فروش آن را ممنوع سازد.
این وضع باعث شده که حتی ناشران فهرستی خطاب به نویسندگان کتاب های کودکان انتشار دهند که در آن سخن گفتن از رقص و شادمانی و ارتباط دختر و پسر و بسیاری موضوع های دیگر که به زندگی روزانه مربوط می شود، ممنوع شده است.
حسن روحانی سه سال پیش گفته بود که در ایران باید ار مقررات سانسور کاسته شود و ناشران از آزادی انتخاب و انتشار برخوردار گردند. ولی نه تنها این وعده عملی نگردید، بلکه اکنون بر سختی مقررات به مقداری افزوده اند که ناشران علنا می گویند که در ادامه حرفه خود، به بن بست رسیده اند.