اسرائیل پیامدهای انتخابات در ترکیه و پیروزی دوباره رجب طیب اردوغان را از نزدیک دنبال می کند و آنجه مورد ارزیابی قرار می گیرد آن است که ادامه حکومت رهبر حزب عدالت و توسعه، به ویژه با گسترش فوق العادۀ اختیارات رئیس جمهوری از جانب پارلمان آن کشور، در آینده روابط دو کشور چه بازتابی خواهد داشت.
کارشناسان امور ترکیه در اسرائیل تردیدی ندارند که از این پس حکومت آنکارا گام های بلندتری به سوی دیکتاتوری برخواهد داشت. از هم اکنون برخی رسانه های اسرائیلی، اردوغان را “سلطان ترکیه” می نامند و می نویسند که او می خواهد از اختیارات یک پادشاه مطلق برخوردار باشد.
طبق طرحی که سال گذشته به همه پرسی گذاشته شد و با اکثریت ضعیفی به تائید مردم رسید، پست نخست وزیری حذف می شود و همه اختیارات حکومتی را شخص رئیس جمهوری قبضه می کند. این امر موجب تضعیف پارلمان ترکیه و اختیارات آن نیز می شود.
طبق طرح جدید، اردوغان حق دارد یک قانون اساسی جدید تدوین کند و وزیران را خود برگزیند و به تائید پارلمان نیازی نداشته باشد.
طبق این همه پرسی، به رئیس جمهوری اختیار داده می شود در کار قوه قضائیه دخالت کند و به عبارت دیگر این قوه استقلال خود را از دست می دهد و باید تسلیم خواسته های “رهبر” گردد.
همچنین اردوغان از این پس حق خواهد داشت، هرگاه که لازم بداند، حالت اضطراری اعلام کند و بدین سان، سرکوب مردم را کاملا موجه جلوه دهد.
اردوغان که خود را یگانه حامی فلسطینیان می خواند، و در این زمینه، سخت با حکومت ایران رقابت می کند، گروه تروریستی حماس را زیر چتر پشتیبانی خود قرار داده و بارها سخنان شدید اللحنی علیه اسرائیل و آن چه که “ستمگری اسرائیل علیه فلسطینی ها” می داند سخن گفته است.
تحلیلگران اسرائیلی می گویند که به احتمال زیاد، روابط اردوغان با کشورهای اروپای غربی و به ویژه آلمان، به وخامت بیشتری خواهد گرائید و ترکیه به ترک پیمان نظامی ناتو یک گام دیگر نزدیک خواهد شد و به احتمال زیاد روابطش با ایالات متحده توام با تنش خواهد بود.
پرسشی که در نتیجه این ارزیابی مطرح می شود آن است که آیا رئیس جمهوری ترکیه، و یا در واقع سلطان آن کشور، به سوی قطع روابط سیاسی با اسرائیل پیش خواهد رفت؟
اکثر تحلیلگران به این پرسش پاسخ منفی می دهند و می گویند که مناسبات گسترده بازرگانی بین دو کشور جریان دارد و میزان واردات اسرائیل از ترکیه بسیار بیشتر از صادرات به آن کشور است. گردشگری اسرائیلی در ترکیه یک منبع درآمد خوب برای آن کشور است.
به گفته این تحلیلگران، قطع روابط با اسرائیل، مناسبات ترکیه با کشورهای غربی و به ویژه ایالات متحده را تیره تر خواهد کرد و بر شدت مشکلات سیاسی و بین المللی دولت او خواهد افزود.
حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران، با ارسال پیامی برای اردوغان، پیروزی او را شادباش گفت.
گرچه ایران و ترکیه سابقه طولانی رقابت و حتی ستیز با یکدیگر داشته اند، و امروز نیز ترکیه به عنوان یک کشور اهل تسنن خواهان به دست گرفتن رهبری جهان اسلام است، ولی زمینه های همکاری بین دو رژیم نیز زیاد است.
واکنش کاخ سفید واشنگتن نسبت به پیروزی اردوغان بسیار کمرنگ بود و ریاست جمهوری ایالات متحده ابرای امیدواری است که به روند دموکراسی در ترکیه آسیبی وارد نیاید.
رسانه های اسرائیلی نوشته بودند که نتیجه انتخابات عمومی دو روز پیش (یکشنبه) در ترکیه، پیروزی اردوغان بود، ولی ممکن است به شکست سخت دموکراسی و زیان به منافع ملی آن کشور تمام شود.