ایلان برمن،تحلیلگر سیاسی و معاون اندیشکده شورای روابط خارجی در واشنگتن:رژیم ایران سیاست های خود در سوریه را تغییر می دهد

وزیر خارجه سوریه امروز به تهران سفر کرده و با مقام های رژیم اسلامی دیدار و گفتگو داشته است.

هرچند که هنوز از ماهیت این گفتگوها اطلاعی در دست نیست اما کارشناسان بر این باور هستند که سوریه در نظر دارد که آینده روابط سیاسی خود با ایران را به نحوی پیش ییرد که به حق حاکمیت دولت دمشق آسیبی وارد نیاید.

در همین پیوند ایلان برمن  معاون ارشد اندیشکده شورای روابط خارجی در واشینگتن مقاله ای را با عنوان: چرا استراتژی ایران در سوریه تغییر می کند نگاشته که توجه شما مخاطبین و همراهان رادیو پیام اسراییل را به آن جلب میکنیم:

چرا استراتژی ایران در سوریه تغییر می کند

عمیق تر شدن جای پای جمهوری اسلامی در سوریه نشان دهنده گسترش مهمترین نقطه اشتعال در شام (سوریه) است.

اورشلیم: اعمال حکومت ایران در مرز شمالی اسرائیل قابل تحمل نیست

برای کاهش توانایی ایران در شکل دادن به آینده سوریه، بادی برنامه ای جدی تدوین شود

*******

نویسنده: ایلان برمن معاون ارشد اندیشکده شورای روابط خارجی در واشینگتن

برگرفته از مجله «نشنال اینترست»

The National Interest Magazine – November 2020

این روزها، حکومت ایران به طور فعالانه ای به آینده حضور خود در سوریه می اندیشد.

– جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۳ میلادی، حدود هشت سال پیش، به شدت درگیر جنگ داخلی آن کشور شده – در فرآیندی که بازیگری اصلی در یکی از وحشیانه ترین درگیریهای پایان ناپذیر خاورمیانه بوده است.

– برای تقویت صفوف ارتش سوریه از نیروی قدس، بازوی شبه نظامی پاسداران استفاده کرده است.

– با آموزش هزاران غیرنظامی پاکستانی، افغانستانی، عراقی و یمنی، “ارتش آزادیبخش شیعه” را برای پشتیبانی از رژیم بشار اسد رئیس جمهور سوریه تشکیل داده است.

– حزب الله لبنان، این نماینده اصلی عملیات تروریستی خود را نیز موظف به انجام چنین حمایتی کرده است.

– و سرانجام تعداد زیادی تاسیسات نظامی در سراسر سوریه ایجاد کرده و کوشیده حضور خود را در این کشور نهادینه کند.

مجموعه این اقدامات، با تکیه به دیدگاه دیرپای حکومت ایران براین مبناست که “امنیت سوریه” امنیت جمهوری اسلامی است و حمایت از رژیم اسد برای منافع استراتژیک بلند مدت تهران حیاتی است، اما اکنون، شرایط در حال تغییر است.

طی یک سال و نیم گذشته، شعله های جنگ داخلی سوریه فروکش کرده و با پشتیبانی بیدریغ جمهوری اسلامی و روسیه، تعادل قدرت، با قاطعیت به سود بشار اسد تغییر کرده و در همان حال حضور نظامی حکومت ایران در قلمرو شریک منطقه ای اصلی خود «سوریه» دستخوش تحولات ژرفی شده است.

تازه ترین تحلیل «شورای آتلانتیک» در واشینگتن، میزان این دگرگونی را نشان می دهد.

یک نظرسنجی که به درخواست سازمان «ناوار سبان» از مرکز مطالعات استراتژیک عمران ترکیه انجام شده، می گوید که “با کاهش عملیات نظامی، ایران به جستجوی راههای جدید برای تقویت کنترل و نفوذ خود در استان های مختلف سوریه پرداخته و روش هایی که برای این منظور بکار برده، متنوع است که شامل نفوذ در جامعه سوریه از طریق سازمان های خیریه مانند سازمان «جهاد البنا» است که وظیفه بازسازی آموزشگاه ها و تجدید امکانات و خدمات بهداشتی در کشور جنگ زده را برعهده دارد. تهران همچنین میلیونها دلار برای بازگشایی دانشگاهها در سراسر این کشور هزینه کرده است. این نهادها، مانند دانشگاه آزاد اسلامی و سایر آموزشگاه های اسلامی، “برای تاثیرگذاری بر نسل جدید” شهروندان سوریه از طریق آنچه که برخی ناظران آن را “یورش آموزشی” می نامند، طراحی شده اند.

حضور ایران در اقتصاد سوریه نیز در حال افزایش است. جمهوری اسلامی علی رغم نزول توانایی های اقتصادی خود ، طی سالهای اخیر محموله های نفتی فراوانی به ارزش میلیاردها دلار در اختیار سوریه قرار داده و همچنین بسیاری هزینه های دیگر، از حقوق شبه نظامیان گرفته تا عملکرد بانک مرکزی سوریه را پرداخت کرده است. با توجه به آنچه تا کنون اعلام شده، تخمین زده می شود که جمهوری اسلامی برای حفظ رژیم اسد تاکنون دستکم پنج میلیارد و ششصد میلیون دلار هزینه کرده است.

در واقع «سبان» یادآور می شود که با هرگونه معیاری، چه اجتماعی و چه اقتصادی، حضور ایران در سوریه و تأثیر آن در ابعاد گوناگون طی سالهای اخیر افزایش یافته است. تحلیلگر «شورای آتلانتیک» نتیجه گیری می کند که: “ایران برای مدت طولانی در سوریه حضور خواهد داشت و برای حصول به نتایج شتاب نمی کند.

این حضور پایدار [ایران در سوریه] برای دولت جدید ایالات متحده یک چالش مهم خواهد بود. جو بایدن رئیس جمهور منتخب، پیشاپیش روشن ساخته که قصد دارد رویکرد سازگارتر و کم تقابلی با جمهوری اسلامی نسبت به استراتژی ” فشار حداکثری” داشته باشد که طی دو سال و نیم گذشته توسط دولت دونالد ترامپ اعمال شد؛ ولی نه آقای بایدن و نه هیچیک از مشاورانش از جمله تونی بلینکن و جیک سالیوان که به ترتیب به عنوان وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی در دولت آینده برگزیده شده اند، توضیح نداده اند که دقیقا چگونه جلوی نفوذ مخرب رژیم ایران در سراسر خاورمیانه را سد خواهند کرد؟

آنها به پیگیری ردپای عمیق حکومت ایران در سوریه نیاز دارند که به ویژه نشان دهنده مهمترین نقطه اشتعال بحران در سرزمین شام است. اسرائیل طی سالهای اخیر صدها حمله هوایی علیه هدفهای جمهوری اسلامی ایران در سوریه انجام داده است که آخرین آنها در هفته پایانی ماه نوامبر بود. این عملیات، پیام روشنی را به تهران می فرستد با این مفهوم که مقامات اورشلیم به شدت نگران احتمال سنگربندی ایران در مرزهای شمالی اسرائیل هستند و به جلوگیری از بروز چنین اتفاقی به هر طریق ضروری، متعهدند.

این هشداری است که واشنگتن آن را بسیار جدی می گیرد و حتی بهتر است که برای کاهش توانایی ایران در شکل دادن به آینده سوریه، برنامه ای جدی تدوین کند.

* ایلان برمن معاون ارشد اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا در واشینگتن است