
در پی نپذیرفتن نتیجه اعلام شده انتخابات از سوی پرزیدنت ترامپ و سخنان او و شماری از بلندپایگان حزب جمهوریخواه مبنی بر “تقلب گسترده” در انتخابات، پرسش مطرح این است که ترامپ و مشاورانش برای تغییر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، چه ابزارهای قانونی در اختیار دارند؟
راه نخست برای تغییر نتیجه کنونی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، مراجعه ستاد انتخاباتی ترامپ به قوه قضاییه آمریکا است. به عبارت دیگر، ترامپ برای این که بتواند نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال جاری را به نفع خود تغییر دهد، باید در محاکم قضایی به موفقیتهای چشمگیری دست یابد.
در حال حاضر، وکلای تیم ترامپ درچند ایالت شکایاتی را مطرح کردهاند که طیف وسیعی از موضوعات را از شیوه دریافت و شمارش آرای پستی تا نحوه شمارش آرای حضوری و چگونگی حضور ناظران خود در پای صندوقهای رای و شمارش آرا در بر میگیرد.
با این حال، حتی اگر برخی از شکایات مطرح شده از سوی وکلای ترامپ مورد پذیرش محاکم ایالتی و دیوان عالی فدرال قرار گیرد، به نظر نمیرسد نتیجه نهایی انتخابات به ضرر جو بایدن تغییر کند؛ زیرا در برخی از ایالتها، فاصله دو نامزد چند ده هزار رای است و ابطال این اندازه از آرا، بسیار دور از انتظار خواهد بود. از این رو، انتظار نمیرود مراجعه به قوه قضاییه، برای حفظ قدرت توسط رئیس قوه مجریه آمریکا، چندان گره گشا نخواهد بود.
اما اگر به هر دلیلی ترامپ در دادگاهها نتواند نتیجه انتخابات را تغییر دهد، احتمالا به مسیر دوم یعنی کشاندن انتخاب ریاست جمهوری توسط مجلس نمایندگان روی خواهد آورد. بر اساس قانون اساسی آمریکا، هرگاه هیچ یک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری نتوانند حداقل آرای لازم اعضای الکترال کالج را که در حال حاضر ۲۷۰ رای است، کسب کنند این وظیفه برعهده مجلس نمایندگان قرار میگیرد.
در این مرحله و برای انتخاب رئیس جمهوری، هر ایالت در مجلس نمایندگان فقط یک رای خواهد داشت و رای هر ایالت هم بعد از رایگیری میان اعضای همان ایالت نزد مجلس نمایندگان ایالات متحده تعیین میشود.
به عبارت دیگر، فقط کافی است که یکی از دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری موفق شود رای ۲۶ ایالت را کسب کند تا به کاخ سفید راه یابد. با توجه به این که اعضای الکترال کالج روز ۱۴ دسامبر آرای خود را برای تعیین رئیس جمهوری بعدی آمریکا بر روی برگههایی می نویسند و پاکتهای مهر و موم شده را به مقر کنگره ایالات متحده در واشنگتن دی سی ارسال میکنند، ترامپ قادر خواهد بود با ادامه جنجال بر سر نتایج آرای مردمی در برخی از ایالتها، تعداد آرا الکترال کالج بایدن را به کمتر از ۲۷۰ رای کاهش دهد.
در این سناریو، ممکن است مجالس ایالتی در برخی از ایالتهای جمهوریخواه که بایدن در آنان پیروز شده است، به بهانه شائبه تقلب در انتخابات، از معرفی اعضای الکترال کالج خود، چشمپوشی کنند و اجازه رای دادن به آنان را ندهند. در این صورت، موضوع تعیین تکلیف نهایی انتخابات ۲۰۲۰ به مجلس نمایندگان ارجاع داده میشود.
از آن جا که موضوع انتخابات ۲۰۲۰ به مساله ای به شدت حیثیتی برای جریانهای سیاسی آمریکا بدل شده است و از سوی برخی جمهوریخواهان، شکست ترامپ به منزله نابودی کشور و از دست رفتن ایمان و هویت آمریکایی قلمداد میشود، انتظار میرود اعضای جمهوریخواه مجالس ایالتی در نهایت به گونهای تصمیمگیری کنند که شکست ترامپ حاصل نیاید.
از این رو شاید بیدلیل نیست که ترامپ و برخی از نزدیکان وی همچون مایک پمپئو با اطمینان خاطر کامل، از پیروزی سخن میگویند و حتی حاضر نیستند به موضوع انتقال مسالمتآمیز قدرت فکر کنند.