در رسانه های خبری اتهام تکان دهنده ای علیه حکومت اسلامی ایران انتشار یافت که به موجب آن، حکومت به طور عمدی باعث افزایش امکان ابتلا به کورونا در میان حاشیه نشینان ایران می شود.
این در حالی که گسترش ویروس کورونا در ایران، ناکارآمدی دولت جمهوری اسلامی در حل بحرانهای اقتصادی و اجتماعی را بیش از پیش نمایان کرده، شمار زیادی از نهادها، رسانهها و برخی مقامات حکومتی این کشور نسبت به رسیدگی به این بحرانها به ویژه بحران حاشیهنشینی هشدار داده و خواهان بررسی شدند.
سعید معیدفر، جامعه شناس مقیم ایران پیشتر گفته بود: ویژگی مهم جنبش اعتراضی جاری این است که ثمرۀ اقدام میلیون ها گرسنۀ حاشیه نشینی است که در دروازه های شهرهای بزرگ کشور کمین کرده اند و سرخوردگی آنان نتیجۀ چهل سال سیاست های غلط مقامات حکومت اسلامی ایران است.
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، سال گذشته در این باره نوشته بود که “۳۰ درصد ۵۶ میلیون جمعیت شهری کشور معادل ۱۹ میلیون نفر” حاشیهنشین هستند و در مناطق و محلاتی با بافت فرسوده و ناکارآمد زندگی میکنند.حاشیهنشینی در کلانشهرها مثل تهران و مشهد افزایش داشته و وضعیت استانهای مرزی ایران نیز از این نظر بحرانی است.
ایرنا، در ادامه نوشته بود: حاشیهنشینی «در استان کردستان حدود ۵۰ درصد از جمعیت یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفری است».
فرماندار کرمانشاه نیز در این باره گفت که در این شهر “با احتساب جمعیت مناطق فرسوده ۳۰۰ هزار نفر حاشیهنشین هستند و این جمعیت ۳۳ درصد جمعیت کلانشهر کرمانشاه است.
علیرضا ملامحمدیزاده، فرماندار ارومیه، نیز گفته که “۲۰ درصد از جمعیت شهری ارومیه در ۲۵ منطقه حاشیهنشین سکونت دارند”.
همچنین عبدالقادر پربار، شهردار زاهدان، اخیرا گفته است که ۴۴ درصد ساکنان این شهر حاشیهنشین هستند.
استان خوزستان نیز یکی از مراکز حاشیهنشینی در ایران است. بر اساس گزارش رسانههای ایران، تعداد ساکنان مناطق حاشیهنشین در خوزستان بیش از ۸۵۰ هزار نفر است که این جمعیت از جمعیت هر کدام از پنج استان ایلام، خراسان شمالی، سمنان، خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویراحمد بیشتر است.
از جمعیت ۱.۸ میلیون نفری تبریز نیز بیش از ۴۰۰ هزار نفر در مناطق حاشیهنشین زندگی میکنند؛ یعنی بیش از یک پنجم جمعیت این شهر. حاشیهنشینان مشهد ازاین نیز فراتر است و حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر ارزیابی میشود.
سعید معیدفر جامعه شناس گفته است : “امروز ما مانده ایم با یک اقتصاد ورشکسته، فسادها، تبعیض ها و سیاست های غلطی که طی ۳٠ الی ۴٠ سال باعث تخلیه روستاها شد. در حاشیه کلان شهرهایی که در آنها ثروت و منابع اقتصادی متمرکز شده لشگر گرسنگانی شکل گرفته است که هر روز برای هجوم به کلانشهرها آماده تر و با انگیزه تر هستند.”
سعید معیدفر افزود: “باید هر چه زودتر برای آن چاره ای اندیشید” اگر چه دیگر وقتی برای چاره اندیشی باقی نمانده، چرا که “نظم و بنیاد اقتصاد و سیاست و فرهنگ و اخلاقیات در کشور از بین رفته است” .
سعید معیدفر هشدار داده است که در ایران جمعیت “گرسنگان چنان قدرتی خواهد داشت که هیچ کس جلودار آنها نیست” و خلاصه اینکه “کشور و جامعه در مسیر تندبادهای شدید” قرار گرفته است و بزودی معترضان و گرسنگان “مانند یک سیل همه چیز را ویران خواهند کرد.”
در ادامه گزارش امده است که ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی نه تنها بحرانهای پیشین گریبانگیر حاشیهنشیان را حل نکرده، بلکه این ناکارآمدی در این شرایط، بحرانها را افزایش داده و چشمانداز زندگی حاشیهنشینان را نیز تاریکتر و مبهمتر کرده است.
