۳۳ سال پس از کشتار هزاران زندانی سیاسی به دستور روح الله خمینی ، و دادگاه‌هایی چند دقیقه‌ای و بدون تشریفات قضایی معمول در تابستان ۱۳۶۷، خانواده اعدامیان در جستجوی پاسخی برای این سوال اند که اجساد این اعدامیان کجاست؟اما حالا اما جامعه بین‌المللی بهاییان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد ه که مقام‌های امنیتی به آنها گفته‌اند گورهای جمعی تخلیه شده است و از آنان خواسته‌اند متوفیان خود را در این محل به خاک بسپارند.
سیمین فهندژ سخنگو و نماینده جامعه بهائیان در سازمان ملل متحد به اجبار جمهوری اسلامی برای دفن درگذشتگان بهایی در خاوران اعتراض کرده وگفته است: “مقامات حراست سازمان بهداشت زهرا با تهدید کردن بهاییان دو گزینه پیش روی آنها گذاشته‌اند: یا از فضای باریک بین گورهای فعلی بهاییان استفاده کنند یا از زمین محل دفن گورهای دسته جمعی استفاده کنند.
مقامات امنیتی حکومت ادعا کردند اخیرا این محل تخلیه شدند و بهاییان می‌توانند (متوفیان خود را) آنجا خاک کنند. اما بهاییان نمی‌خواهند که به کسی بی‌احترامی کرده باشند. چون درد خاکسپاری بدون احترام را چشیده‌اند”.
همزمان با فشار بر اقلیت بهایی ایران، شماری از خانوادههای کشته‌شدگان دهه شصت نیز از تغییراتی در گورستان خاوران خبر داده‌اند.
دیان علائی، نماینده جامعه بین‌المللی بهایی در دفتر ژنو سازمان ملل، هم به اقدام جمهوری اسلامی در مجبور کردن بهاییان برای دفن درگذشتگان خود در گورستان خاوران، محل دفن دست‌جمعی زندانیان سیاسی اعدام شده در سال ۱۳۶۷، اعتراض کرد و آن را “فراتر از یک اقدام غیر انسانی” خواند.
جامعه بین‌المللی بهاییان، گفته است که “حراست بهشت زهرا” به بهاییان گفته یا باید درگذشتگان خود را در فضایی باریک میان مزارهای کنونی بهاییان دفن کنند یا از محل گورهای دسته‌جمعی اعدام‌شدگان سال ۱۳۶۷ در خاوران استفاده کنند.
علایی افزود: با توجه به اینکه جامعه بهایی به مدت چندین دهه شاهد هتک حرمت مزار درگذشتگان خود بوده‌اند، نمی‌خواهند با دفن کردن درگذشتگان خود در مزار سایرین، همان رنج را برای دیگران ایجاد کنند».
نماینده جامعه بین‌المللی بهایی با تاکید بر اینکه دفن احترام آمیز بر اساس آداب مذهبی افراد یکی از ابتدایی‌ترین حقوق بشر است، از مقام‌های جمهوری اسلامی خواست از جلوگیری از اعمال این حق بهاییان را دست بردارد.
همزمان مجموعه بیداران که اعضای آن را شماری از خانوادههای مخالفان سیاسی کشته‌شده در ایران تشکیل می‌دهند با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: “از چند روز پیش چهار قبر جدید در خاوران مشاهده شده است”.
بیداران در بیانیه خود نوشته است : “گفته می‌شود که این گورهای جدید مربوط به مردگان بهائی است در حالی که آنها در همسایگی خاوران گورستان خود را دارند. می‌شنویم که آنها نه تنها تمایلی نسبت به دفن مردگان خود بر روی مردگان دیگر نداشته و ندارند بلکه به این دستور اعتراض هم کرده‌اند”.
بیداران درباره “نابودی” خاوران هشدار داده و نوشته است “ما نسبت به هر تغییری در این خاک شریف حساس هستیم. و نمی‌گذاریم این سرزمین عزیز را که هزاران سرگذشت سر به نیست شده را در سینه نهفته دارد، از ما بگیرند”.
گورهای دسته‌جمعی خاوران ، پس از آن شناسایی شد که عده‌ای از خانوادههای اعدامیان سیاسی سال‌های قبل متوجه می‌شوند که در این محل اعضای بدن انسان از زیر خاک بیرون زده است. این خانواده‌ها برای مستندسازی از گورها و اجساد عکس گرفتند و برای چاپ و اطلاع‌رسانی به خارج از کشور ارسال کردند.
تعداد دقیق کشته‌شدگان نامعلوم مانده است اما، بنا به برآوردهای سازمان‌های حقوق بشری و سیاسی، این تعداد به حدود ۵ هزار نفر می‌رسد. از این میان، مشخص نیست چه تعداد از این کشته‌شدگان در خاوران مدفون شده‌اند.
حکومت جمهوری اسلامی ایران که از تحویل دادن اجساد هزاران اعدامی تابستان ۶۷ به خانواده‌هایشان خودداری کرده بود، تاکنون درباره گورستان خاوران و یا محل دفن اعدامیان تابستان ۶۷ اظهار نظری نکرده است.
دو سال پس از انقلاب بهمن ۵۷، حکومت ایران گورستان بهائیان در تهران را که به “گلستان جاوید” مشهور بود مصادره کرد.
با دستور مقامات ایران بیش از ۱۵ هزار قبری که در این گورستان بود تخریب شد.
چنانچه جامعه بهاییان نیز در بیانیه خود آورده حکومت ایران پس از مصادره “گلستان جاوید” از آنان خواست، متوفیان خود را در قطعه‌ای در کنار محل دفن اعدامیان سیاسی به خاک بسپارند.
این نخستین بار نیست که حکومت ایران خانوادههای بهاییان و همچنین خانواده اعدامیان سیاسی دهه شصت را بر سر مزار و قبرستان‌شان تحت فشار می‌گذارد.
