دادگاه عالی انتاریو در حکمی بیسابقه در تاریخ قضایی کانادا، شلیک موشکهای سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی را که منجر به کشته شدن ۱۷۶ سرنشین آن شد را “عمدی ” و “اقدام تروریستی” دانست.
اما سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، این حکم را «فاقد مبنا» و «سیاسی» خوانده و گفت: «رویکرد کاملا سیاسی در به کارگیری رویههای قضایی توسط کانادا باعث تاسف است.»
قاضی ادواردو بلوبا در حکمی که صادر کرد، تاکید کرد که براساس شواهد و اسناد موجود حملات موشکی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی ، «عمدی بوده و مستقیما سبب کشته شدن همه سرنشینان این هواپیما شده است».
این حکم دادگاه انتاریو یک بدعتی را ایجاد می کند که در قانون کانادا رهبران و سران خارجی از پیگیری قضایی مصون هستند و حالا دادگاه بدعت گذاری می کند که مقامات ردیف دوم یک حکومت خارجی در برابر حادثه ای مثل هواپیما قابل تعقیب هستند .
گفته شده است که چهار خانواده از بازماندگان قربانیان هواپیمای اوکراینی، علیه حکومت ایران در دادگاه انتاریو کانادا شکایت کردهاند. اما از سوی دولت ایران هیچ نمایندهای در این دادگاه حاضر نشد تا از اتهامات وارده دفاع کند.
در همین راستا، خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که این سانحه در خارج از سرزمین کانادا رخ داد و دادگاه کانادا «صلاحیت رسیدگی» به آن را ندارد.
قاضی دادگاه عالی انتاریو در بخشی از حکم خود نوشت که شاکیان ثابت کردند که سرنگونی این هواپیما با موشکهای سپاه پاسداران به موجب قانون عدالت برای قربانیان تروریسم و قانون کیفری کانادا “اقدام تروریستی” بوده است.
در همین راستا، شاهین مقدم، یکی از اعضای خانوادههای کشته شدگان هواپیمای اوکراینی، گفت که صبح پنجشنبه از طریق مارک آرنولد، وکیل خانوادههای کشتهشدگان، از صدور این حکم مطلع شده است.
وی گفت که در این حکم علاوه بر اینکه شلیک موشکهای سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی «عمدی» و «اقدام تروریستی» شناخته شده است، علی خامنهای، سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی، محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، حسین سلامی فرمانده کل و امیرعلی حاجیزاده فرمانده هوافضای سپاه پاسداران و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، نیز محکوم شدهاند.
در همین راستا، مارک آرنولد از وکلای حقوقی شاکیان این پرونده در اطلاعیهای اعلام کرد که جلسه دیگری در دادگاه برای تعیین غرامت تشکیل خواهد شد. شاکیان این پرونده خواستار یک و نیم میلیارد دلار کانادا غرامت شدهاند.
وی افزود: تصمیم این دادگاه میتواند برای بازماندگان قربانیان این پرواز جهت دریافت غرامت از جمهوری اسلامی موثر باشد.
مارک و جونا آرنولد وکلای این پرونده نوشتهاند: «تصمیم دادگاه عالی عدالت در کانادا بیسابقه است و این از نظر تاثیر فوری بر اعضای خانوادههای قربانیانی که به دنبال اجرای عدالت هستند حکمی قابل توجه است.»
بر اساس پژوهشهای مستقل، از جمله تحقیقات از خانوادههای کشتهشدگان، پس از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی بهدست سپاه پاسداران ، آمده است که سپاه نه در اثر اشتباه که به دنبال طرحی پیچیده برای کاهش مخاصمه با آمریکا هواپیمای اوکراینی را به عمد ساقط کرده است.
گفته شده است که مقامات امنیتی پیش از سوار شدن مسافران به هواپیما سوال شده بود که آیا پاسپورت آمریکایی دارند یا خیر، تا مبادا شهروندی آمریکایی در این قضیه کشته شده و رژیم ایران را مقابل آمریکا قرار دهد.