خطیب زاده در واکنش به سخنان رئیس جمهور افغانستان گفت: حق آبه ایران کاملا مشخص است و دولت افعانستان هم به این حق متعهد است

همزمان با تکمیل آبگیری سد کمال‌خان در ولایت نیمروز،اشرف غنی  رییس جمهور افغانستان اعلام کرد که دیگر حاضر نیست آب رایگان به ایران بدهد، بلکه آب را به ازای نفت به این کشور خواهد فروخت.اما سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه حکومت  گفته است: ” رودخانه هیرمند دارای رژیم حقوقی تعریف شده ای است و بر اساس قراردادی که در سال ۱۳۵۱ بین دو کشور به امضاء رسیده، حق آبه ایران کاملا مشخص بوده و دولت افغانستان هم به این حق آبه متعهد است.”

سعید خطیب زاده گفت رودخانه هیرمند دارای رژیم حقوقی تعریف شده‌ای است و بر اساس قراردادی که در سال ۱۳۵۱ بین دو کشور به امضاء رسیده و در مجالس قانون‌گذاری طرفین به تصویب رسیده، حقابه هر کشور روشن است.

یادآور می شود : بر پایه کمیسیون دلتا که سال ۱۳۵۱ برای تعیین حقابه ایران از رودخانه هیرمند تشکیل شد و به امضای امیرعباس هویدا و موسی شفیق، نخست وزیران وقت دو کشور همسایه رسید، مقرر شد که سهم ایران از رودخانه هیرمند، ۲۶ متر مکعب در هر ثانیه باشد.

اما موضوع سهم هر کشور از آب این رودخانه، در طول دهه‌های گذشته همواره مورد بحث و مناقشه طرفین بوده است.

علیرغم این اختلاف نظرها، محمداشرف غنی در مراسم افتتاح سد کمال خان تاکید کرد که اقتصاد ایران و افغانستان مکمل هم هستند.

پیش تر نیز  دولت ایران در مورد ساخت سد کمال خان واکنش نشان داده بود.

حسن روحانی نیز پیشتر گفته بود: در کنفرانس مقابله با گرد و غبار و موضوعات محیط زیستی که با حضور مسئولان محیط زیست کشور افغانستان برگزار شد، گفته  بود که نمی‌تواند نسبت به ساخت این سدها در افغانستان بی‌تفاوت باشد.

وی پروژه‌های سدسازی افغانستان را عامل خشک شدن دریاچه هامون دانسته و گفته بود این سدسازی‌ها بر زندگی مردم ایران تاثیرگذار خواهد بود.

حکومت ایران بر این باور است که پروژه‌های سدسازی افغانستان می‌تواند حیات هامون‌های منطقه را تهدید کند و در آن صورت آسیب جدی به محیط زیست مردم دو سوی مرز وارد شده و طوفان شن و گرد و غبار زندگی آن‌ها را در تنگنا قرار خواهد داد.

ایران همواره تکرار کرده است که پمپاژ آب رودخانه هیرمند در بخش مرزی افغانستان باعث کاهش حقابه این کشور شده و دریاچه هامون را در معرض خشکسالی قرار می دهد.

رودخانه هیرمند در افغانستان “هلمند” نامیده می‌شود. رودخانه‌ای که از ولایت هلمند افغانستان سرچشمه گرفته و به دریاچه هامون که مابین دو کشور ایران و افغانستان واقع شده، سرازیر می‌شود.