سازمان «گزارشگران بدون مرز» (RSF) در تازه‌ترین رده‌بندی از وضعیت آزادی رسانه‌ها در جهان، اعلام کرد، ایران با یک پله سقوط نسبت به سال قبل در رتبه ۱۷۴ از میان ۱۸۰ کشور جهان قرار گرفته و افغانستان نیز در در رتبه ۱۲۲ قرار دارد.
بر اساس این گزارش حکومت ایران با فشار بر روزنامه‌نگاران و شهروند-خبرنگاران، با هدف مهار اطلاعات در رسانه‌های سنتی، رسمی و در اینترنت، تهدید، احضار و بازداشت و محکوم کردن روزنامه‌نگاران و شهروند-خبرنگاران را هم افزایش داده است. از سوی دیگر ایران در ۵۰ سال گذشته بیشترین شمار احکام اعدام علیه روزنامه‌نگاران را صادر و یا اجرا کرده است.
روح الله زم، مدیر سایت خبری و کانال تلگرام “آمدنیوز”، پس از محکوم شدن به دلیل تشویق به اعتراض‌ها علیه فساد و اوضاع اقتصادی در زمستان ۲۰۱۷-۲۰۱۸ در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰ اعدام شد.»
گزارشگران بدون مرز در ادامه به فشار و اعمال نفوذ مقامات حکومتی برای مهار اطلاعات و افزایش بازداشت و محکوم کردن روزنامه‌نگاران به حبس‌های سنگین اشاره می‌شود که تلاش کردند در سال گذشته شمار مبتلایان و کشته‌شدگان کووید -۱۹ را دستکاری کنند. بر اساس این گزارش، یک مطالعه مستقل در مورد ایران تخمین زده که حداقل ۱۸۰۰۰۰ نفر در اثر این ویروس در ایران جان خود را از دست داده‌اند.
در این گزارش آمده است: از شاخص آزادی مطبوعات جهانی در سال۲۰۲۱، روزنامه‌نگاری در ۷۳ کشور «کاملاً مسدود یا با مانع جدی» و در ۵۹ کشور دیگر «محدود» شده است. این ۱۳۲ کشور کمی بیش از ۷۳ درصد از ۱۸۰ کشور موردبررسی را نشان می‌دهند. «اعمال محدودیت و اختلال در پوشش خبری» از جمله مشکلات در این کشورها عنوان شده است.
این کشورها در نقشه جدید با رنگ‌های سیاه، قرمز و نارنجی یعنی «وضعیت دشوار»، «بسیار بد» و «نامطلوب» رده‌بندی شده‌اند.
بنا به گزارش «گزارشگران بدون مرز» زمانی که دسترسی به اطلاعات قابل اعتماد برای مبارزه با اطلاعات نادرست مربوط به COVID-19 بسیار ضروری است، روزنامه‌نگاری در بیش از دو سوم جهان محدود شده است.
در این گزارش برای پنجمین سال پیاپی نروژ، رتبه نخست رده بندی جهانی آزادی رسانه‌ها را از آن خود کرد، فنلاند در رده دوم و سوئد رده سوم رابه دست آورد.
بدین ترتیب وضعیت آزادی رسانه‌ها در مجموع در شمال اروپا بهتر از نقاط دیگر جهان توصیف شده است.
گزارشگران بدون مرز، در گزارش خود درباره افغانستان هشدار داده است که «کشتار هدفمند خبرنگاران» در این کشور، آزادی رسانه‌ها را تهدیدمی‌کند.
بنابر این گزارش تنها در سال گذشته، دست‌کم شش خبرنگار افغان به شکل هدفمند به قتل رسیدند.
