دیدهبان حقوق بشر خبرداد: حکومت ایران تاکنون ۱۳ تن را به خاطر اعتراض به حمله مرگبار نظامی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی در ایران به زندان محکوم کرد.
دیدهبان حقوق بشر گفت: از اواخر آوریل ۲۰۲۰ دادگاههای ایران حداقل ۱۳ نفر را ظاهراً فقط به خاطر اعتراض مسالمتآمیز به حمله مرگبار نیروهای نظامی ایران به هواپیمای مسافربری اوکراینی و انکار اولیه مسئولیت از سوی حکومت به زندان محکوم کردهاند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۸ ژانویه به یک هواپیمای مسافربری اوکراینی شلیک کرد و سبب مرگ ۱۷۶ مسافر و خدمه شد. پس از انکارهای اولیه در ۱۱ ژانویه ستاد کل نیروهای مسلح پذیرفت که پس از حملات انتقام جویانه ایران به یک پایگاه نظامی آمریکا در عراق سپاه پاسداران “به خطا” به هواپیمای مسافربری شلیک کرده است. پس از آن اعتراضاتی در سراسر کشور شکل گرفت.
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه، نیز پیشتر گفته بود که حدود ۳۰ نفر در ارتباط با این اعتراضات دستگیر شدهاند و عده نامشخصی از افراد در ارتباط با سقوط هواپیما دستگیر شدهاند.
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر در این باره گفت «مقامات ایران شیوه معمول فرار از مسئولیت خود را دنبال میکنند. و همزمان با امتناع از ارائه جزئیات درباره تحقیق و تفحص،و قصور برای این اشتباه مرگبار، مقامات قضایی در محکوم کردن افراد معترض به از دست رفتن ۱۷۶ زندگی، هیچ وقتی تلف نمیکنند.
مصطفی هاشمیزاده، دانشجوی مهندسی عمران در دانشگاه تهران هشت روز پیش در توییتی نوشت که شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران او را به اتهام “تبانی و اجتماع علیه امنیت ملی” به پنج سال زندان محکوم کرده است.
وی گفت دادگاه او را به اتهام “اخلال در نظم و آسایش عمومی” به یک سال زندان دیگر، سه ماه خدمات عمومی در بیمارستان روانپزشکی، و ۷۴ ضربه شلاق محکوم کرده و او را به مدت دو سال از ورود به خوابگاه دانشجویی منع کرده است.
امیرمحمد شریفی، دانشجوی دیگر دانشگاه تهران نیز که در اعتراضات شرکت کرده بود در توییتی نوشت که همان دادگاه به اتهام “تبلیغ علیه نظام” او را به شش ماه زندان محکوم کرده است.
رژیم ایران در ۱۴ ژانویه تعهد داد که حمله موشکی سپاه پاسداران را مورد تحقیق و تفحص قرار دهند اما تا کنون جزییاتی درباره این تحقیق ارائه نکردهاند. آنها همچنین دیگر کشورهای متأثر را از دسترسی به شواهد کلیدی محروم کردهاند. در ۱۱ مارس رییس هیئت نمایندگی ایران به سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی به رویترز گفته بود که ایران «با ارسال جعبههای سیاه هواپیمای ساقط شده به کیف برای بررسی موافقت کرده است اما ایران هنوز آنها را تحویل نداده است».
شماری از کاربران در این باره نوشته اند: به جای پیگرد آنهایی که از حق آزادی بیان و آزادی تجمعشان استفاده کردهاند بهتر نیست که مقامات ایران دست به تحقیقی شفاف بزنند و با نهادهای بینالمللی همکاری کنند تا مشخص شود در این تراژدی واقعاً چه اتفاقی افتاده است».