سردرگمی رژیم ایران در رابطه با سیاستی که باید در برابر طالبان و احمد مسعود در افغانستان در پیش گیرد، همچنان ادامه دارد و گرچه خود مقامات دولتی در این رابطه در روزهای اخیر مهر سکوت بر لب زده اند، ولی دو جناح سیاسی در ایران همچنان به کشاکش در این زمینه ادامه می دهند.
مقامات حکومت ایران در همان نخستین روزهای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، که با انتقادهای گسترده جهانی و داخلی آمریکا همراه شد، غریو پیروزی سر داده و به حمایت از طالبان چنین وانمود کرده بودند که یک نیروی اسلامی توانسته است “آمریکای جهانخوار” را به زانو درآورد.
ولی احساس می شود که در هفته های اخیر، با آشکار شدن چهره جنایتکارانه سرکردگان طالبان و نقض همه تعهداتی که به مردم افغانستان داده بودند، رژیم شیوه محتاطانه ای در پیش گرفته و از حمایت علنی از این گروه دست برداشته است – در حدی که وزارت خارجه رژیم با انتشار بیانیه ای رفتار طالبان را محکوم دانست و از آن گروه خواستار بازگرداندن آزادی هایی به مردم افغانستان شد که خود رژیم آن آزادی ها را از مردم ایران دریغ کرده است.
روزنامه “سیاست روز” که در عرضه کردن رویکردهای سیاسی، دست کمی از کیهان تهران ندارد، در شماره امروز خود (دوشنبه) در یادداشتی به قلم محمد صفری، نوشت: هم طالبان و هم جنبش احمد مسعود در ایجاد وضعی که اکنون در افغانستان حکم فرماست، تقصیر کار هستند.
احتمال دارد که حکومت ایران، با مطرح کردن این دیدگاه، می خواهد نوعی توازن در رفتار خود نسبت به دو جناح متنازع در افغانستان برقرار سازد.
بسیاری از تحلیلگران ارزیابی می کنند که حکومت طالبان، مدت درازی در افغانستان دوام نخواهد آورد، زیرا فقط یک جناح از اقوام و گروه های سیاسی و حتی مذهبی افغانستان در آن نمایندگی دارند. این حکومت با مخالفان شدید ولی خفتۀ اقشار گسترده ای از مردم افغانستان روبرو می باشد که هنوز مناسب نمی دانند مخالفت خود را علنی سازند. ولی اعتراض های گسترده زنان، که در روزهای اخیر با وحشیگری سرکوب شده، نمادی از این مقاومت است.
رسانه های جهانی از یاد نبرده اند، و حتی روزنامه های رژیم تایید می کنند که دولت تهران، برای سالیان سال القاعده و طالبان را زیر چتر حمایت خود داشته است. ولی اکنون تقیه می کنند و خواهان پرده پوشی این روابط هستند.
یکی از موارد، هلاکت یکی از افراد سرشناس القاعده در بلوار پاسداران در تهران بود. گفته شده بود که این سوء قصد، به درخواست ایالات متحده و توسط ماموران موساد (سرویس امنیت خارجی اسرائیل) انجام شده است. البته حکومت ایران هویت این فرد را کتمان کرد و ادعا داشت که او یک معلم لبنانی بوده که در تهران به کار تدریس اشتغال داشته است.
روزنامه “جمهوری اسلامی” در مقاله اساسی امروز خود (دوشنبه) با نوعی صراحت که در این روزنامه کم سابقه نیست، سیاست حکومت ایران در برابر افغانستان را مورد انتقاد قرار داد و نوشت: «آن ها در این آزمون، رفوزه شده اند».
جمهوری اسلامی در توضیح این دیدگاه نوشت که رژیم ایران از همان سال های اول، طالبان را در ایران پناه داد و با طالبان به گفتگو و تماس پرداخت و به علت در پیش گرفتن این راه اشتباه “رفوزه” شده است.
این روزنامه نوشت: «در آن دوران، جمهوری اسلامی طالبان را زیر چتر حمایت خود گرفت، ولی امروز که طالبان مردم پنجشیر را قتل عام می کند، راه سکوت در پیش گرفته است. این واقعیات نشان می دهد که جمهوری اسلامی در سیاستی که در برابر افغانستان در پیش گرفته، “رفوزه” شده است».
