در همان حال که عربستان سعودی حکومت ایران را عامل حمله به ذخایر نفتی خود و تنش در منطقه دانسته است، محمد جواد ظریف رابطه با همسایگان را ‘ابَر اولویت سیاست خارجی ایران’ خواند و از تلاش برای دوستی با عربستان سخن گفت. ولیعهد عربستان نیز در روزهای اخیر گفته است که مایل به تنش و یا درگیری جنگی با حکومت ایران نیست.
وزیر خارجه ایران، روابط جمهوری اسلامی را با همسایگان خود از جمله پاکستان، افغانستان، روسیه، ترکیه، قطر و عراق را بسیار مطلوب دانسته و گفت: “کمتر زمانی در تاریخ حکومت اسلامی داریم که روابط با همسایگانش اینگونه بوده باشد” تسهیل امور اقتصادی “ا بزرگترین اولویت سیاست خارجی” ایران در شرایط فعلی است.
ظریف در سخنان خود در مجلس شورای اسلامی به روابط ایران و عربستان و متحدان منطقهایش از جمله امارت و بحرین اشاره صریحی نکرد.
محمد جواد ظریف در حالی این سخنان مطرح می کند که تنش جاری میان ایران و عربستان بعد از حمله به پالایشگاه های عربستان ، بالا رفت و منجر به واکنش های منطقه ای شد .از دید امریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس حکومت ایران همچنان به عنوان یکی از مهمترین تهدیدهای امنیتی منطقهای به شمار میآید.
مقامات ایران و از جمله محمد جواد ظریف از زمان بازگشت تحریمهای آمریکا و اختلاف با اروپاییها بر سر برجام، بارها به اهمیت رابطه با همسایگان اشاره کردهاند.و به نوعی هم بر تهدید های خود افزوده اند . ولی در همان حال، جناح های مختلف رژیم و به ویژه سپاه پاسداران به تعرضاتی دست زده اند که تنش در منطقه را بالا برده و حتی خطر جنگ را ملموس تر ساخته است.
ظریف پیشتر در تلاش برای نشان دادن به گفته آنان ثبات و امنیت در منطقه طرح عدم تعرض بین کشورهای منطقه خلیج فارس را مطرح کرده بود و حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل طرح “ابتکار صلح هرمز” را ارائه کرده بود .
در سالهای اخیر
مهمترین نقطه اختلاف و تنش ایران با یمن و عربستان جنگ یمن بوده است و در هفتههای اخیر حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان تنش ریاض و تهران را به شدت بالا برده است.
از سویی عربستان و ایالات متحده حکومت ایران را به دست داشتن در این حملات متهم میکند اما ایران این اتهام را رد میکند و میگوید شبه نظامیان حوثی در یمن این حملات را انجام دادهاند. شبهنظامیان حوثی مسئولیت این حملات را پذیرفتهاند.
حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم امروز گفته است که ایران از پیشنهاد مذاکره با کشورهای منطقه از جمله عربستان برای حل مناقاشات “به شدت استقبال می کند” چون معتقد است بسیاری از مشکلات از این طریق حل میشود.
روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز پیشتر در گزارشی از تلاشهای “غیرمستقیم” ایران و عربستان برای کاهش تنشها در سکوت خبر داد.و نوشت محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، از سران این دو کشور خواسته با مقامهای ایرانی درباره رفع تنشها صحبت کنند. اما بعضی مقامهای سعودی تلاش این کشور برای ارسال پیام به ایران یا میانجی کردن کشورهای دیگر را رد کردهاند .