حسن روحانی رسما به آژانس اتمی ایران دستور داد غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را آغاز کند و به این ترتیب، رژیم ایران سطح نقض تعهدات برجامی خود را به بالاترین میزان رساند و عملا از توافق اتمی موسوم به برجام بیرون آمد.
رژیم، پیشتر نیز تعهدات خود در مورد محدودیت ذخایر اورانیوم غنی شده را زیر پا گذاشته بود و اکنون رسما اعلام می دارند که غنی سازی بیست درصدی را در تاسیسات زیرزمینی نطنز و همچنین در فردو آغاز می کند.
آگاهان فاش ساختند که حدود ده سال پیش، هنگامی که رژیم ایران، به بهانه تامین سوخت کوره اتمی کوچک و قدیمی امیرآباد در تهران، به غنی سازی بیست درصدی روی آورد، دولت و ارتش اسرائیل امکان حمله به تاسیسات اتمی و نابود کردن آن ها ها را به طور جدی مورد بررسی قرار دادند.
علی ربیعی، سخنگوی دولت روحانی امروز (دوشنبه)، در این باره گفت:« فرآیند تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در مجتمع غنی‌سازی فرودوی قم شروع شده است ».
ربیعی شروع غنی‌سازی را پیرو مصوبه اخیر مجلس دانسته و گفته است اگر چه دولت این مصوبه را به مصلحت نمی‌دانست و مخالف آن بود، ولی « قانون مصوب مجلس را لازم الاجرا می‌داند و به آن پایبند خواهد بود».
او گفته است دستور حسن روحانی برای غنی‌سازی ۲۰ درصد در “روزهای گذشته” صادر شده و این موضوع به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز “اطلاع‌رسانی” شده است.
در این راستا، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، چند روز پیش اعلام کرد رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو شورای حکام آژانس اطلاع داده که ایران قصد دارد سطح غنی‌سازی را به بالای ۲۰ درصد ارتقاء دهد.
گفته شده است که طرح “اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها” روز ۱۲ آذرماه در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان نیز آن را تایید کرده است.
بر اساس این طرح دولت ایران موظف به ذخیره کردن سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد شده است.
نصب و راه‌اندازی ۱۰۰۰ سانتریفوژ آی‌آر۶ در طول یک‌سال آینده، تولید ماهیانه ۵۰۰ کیلو اورانیوم غنی‌شده، و راه‌اندازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان تا ۵ ماه آینده از دیگر مصوبات مجلس است.
مجلس ایران همچنین دولت را موظف کرده است که در تاریخ ۱۲ بهمن، در صورت عدم لغو تحریم‌ها توسط کشورهای طرف برجام، «اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند».
با این حال بر اساس آیین‌نامه اجرایی که دولت روحانی برای اجرای این قانون تهیه کرده است، تصمیم‌گیری درباره خروج از پروتکل الحاقی منوط به «مصوبات شورای عالی امنیت ملی و اهداف قانون و منافع و مصالح ملی» شده است.
این در حالی که بر اساس برجام، ایران مجاز است تا سقف ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۳.۷ درصد در اختیار داشته باشد. اما گزارش‌های اخیر آژانس نیز نشان می‌دهد ایران سطح غنی‌سازی را به ۴.۵ درصد رسانده و حجم اورانیوم غنی‌سازی شده ایران هم به ۱۰ برابر حد مجاز رسیده است.
طرف‌های اروپایی توافق هسته‌ای با ایران در ماه‌های گذشته بارها اعلام کرده‌اند که از افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران «عمیقا نگران هستند».
اعضای اروپایی برجام در اواخر آبان با انتشار بیانیه ای مشترک ضمن ابراز نگرانی “عمیق” نسبت به اقدام‌های اخیر ایران در زمینه فعالیت‌های هسته‌ایش، خواستار بازگشت تهران به تعهداتش شده بودند.
کشورهای اروپایی همچنین هشدار داده‌اند که اقدامات تازه ایران، تلاش آن‌ها برای «مصالحه بر سر فرصت مهم پیش آمده در زمینه بازگشت دیپلماسی، با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا، به خطر می‌اندازد».
جو بایدن نیز در هفته‌های اخیر بارها اعلام کرده که قصد دارد به برجام بازگردد، مشروط به این‌که ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق بازگردد.
این در حالی که مقام‌های حکومت ایران بویژه علی خامنه‌ای، که تصمیم گیرنده نهایی در این زمینه است ، همواره این درخواست دولت آمریکا را رد کرده‌اند و تاکید دارند که درباره برجام نیز حاضر به گفتگوهای دوباره، نیستند.
