بیژن زنگنه ، وزیر نفت ایران طی سخنرانی در مجلس گفت: برای نگهداشت تولید پارس جنوبی و دیگر میدانهای گازی به حدود ۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز داریم. او در ادامه افزود: برای حفظ صادرات گاز نیز به سرمایهای بیش از این رقم نیاز است.
این در حالی است که بر اساس اسناد وزارت نفت، ارزش کل تجهیزات و داراییهای صنعت نفت و گاز کشور حدود ۴۰۰ میلیارد دلار است و سالانه تنها برای تعمیر، نگهداری و نوسازی آنها ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است.
بدین ترتیب، درآمد شرکت ملی نفت ایران حتی کفاف نیمی از هزینه لازم برای نوسازی تجهیزات کهنه را نیز نمیدهد، چه رسد به سرمایهگذاری جدید در میادین نفت و گاز.
حکومت ایران طی سال گذشته برای اولین بار با کمبود گاز در فصل پاییز مواجه شد و برای مدتی به جای گاز، سوخت به شدت آلاینده مازوت را در نیروگاههای برقی استفاده کرد که منجر به آلودگی شدید هوا برای چند ماه در شهرهای مختلف کشور شد.ایران همواره در فصل زمستان با کسری گاز مواجه بود، اما پارسال کمبود گاز از فصل پاییز آغاز شد.
اکنون برخلاف ادعای مقامات حکومت ایران در رابطه با “افزایش چشمگیر” تولید گاز، به نظر نمیرسد ایران موفقیتی در این زمینه داشته باشد و نکته مهم اینکه تا دو سال آینده، بخش ایرانی میدان پارس جنوبی که ۷۰ درصد گاز کشور را تامین میکند، با افت فشار مواجه میشود و هر سال از تولید آن کاسته خواهد شد. این اطلاعات قبلا نیز به دفعات از طرف وزارت نفت ایران تایید شده، اما هیچ اقدامی که منجر به نتیجهای شود انجام نشده است.
زنگنه در بخش دیگری از سخنان خود به عدم دسترسی ۴.۵ میلیون ایرانی به شبکه گاز کشور اشاره کرد.
وی همچنین گفت صادرات گاز در دولت حسن روحانی دو برابر شده و اگر بخواهیم صادرات گاز اضافی داشته باشیم هیچ راهی جز بهینهسازی مصرف نداریم.
زنگنه افزود: وزارت نفت مایل به صادرات گاز نیست و درآمد صادرات گاز نیز صرف یارانهها میشود.
دو برابر شدن صادرات گاز کشور مورد تایید آمارهای بینالمللی است، اما مشکل اینجاست که ایران خود با کسری گاز در فصول زمستان – و پارسال در پاییز و زمستان- مواجه است و صادرات گاز در شرایط فعلی پرسشبرانگیز است.
ایران حتی بهار امسال با قطعی گسترده برق مواجه شده، اما صادرات برق خود را متوقف نکرده است.
زنگنه در ادامه گفت صادرات گاز تنها به وزارت نفت مربوط نیست و “ابعاد مختلف سیاسی” دارد که همه این ابعاد را باید در کنار هم در نظر گرفت.
وی توضیح نداد این ابعاد سیاسی چیست، اما عراق طی سالهای گذشته بزرگترین مشتری گاز و برق ایران بوده، اما به خاطر تحریمها پولی به جمهوری اسلامی پرداخت نکرده و بر اساس گزارشها ۶ میلیارد دلار بدهی به ایران دارد.
زنگنه در بخش دیگری از سخنان خود فاش ساخت : سالانه ۳۵ میلیارد دلار یارانه گاز در ایران است. آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی میگوید یارانه پنهان گاز در ایران ۱۸ میلیارد دلار است. یعنی اگر دولت ایران به جای فروش داخلی گاز، آن را صادر کند، ۱۸ میلیارد دلار درآمد بیشتر کسب میکند.
البته ایران ۵۲ میلیارد دلار نیز یارانه پنهان برق دارد و بیش از ۷۰ درصد سوخت نیروگاههای حرارتی ایران نیز از گاز تامین میشود.