مورگان اورتگاس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با ارسال پیام تبریک به مناسبت فرا رسیدن جشن باستان تیرگان، گفت: «امروز ما بهترین آرزوهایمان را به همه کسانی که جشنواره باستانی ایرانی تیرگان را جشن میگیرند، تقدیم می کنیم ».
خانم اورتگاس با اشاره به اینکه جشن تیرگان، برابر با سیزدهمین روز تیر ماه، در بسیاری از مناطق مختلف ایران، و نیز توسط پارسیان هند و زرتشتیان سراسر جهان جشن گرفته میشود، به افسانه آرش کمانگیر، قهرمان اسطورهای ایران، اشاره کرد.
وی در ادامه آرزو کرد که همه مردم از آزادی لازم برای شادی کردن در این سنتی که زندگی را جشن میگیرد، برخوردار باشند.
تیرگان یکی از جشنهای ایرانیست که در روز تیر از ماه تیر برگزار میشود. این جشن در کنار آبها، همراه با تراداد (سنتها) وابسته با آب و آب پاشی و آرزوی بارش باران در سال پیشرو همراه بوده و همچون دیگر جشنهایی که با آب در پیوند هستند، با نام عمومی آبریزگان یا آبپاشان یاد شده است. جشن تیرگان آیین آبریزان نیز نامیده میشود. جشنی شاداب از ستایش آب است. در استورهها و افسانهها پیدایش این جشن را به پیروزی آب بر خشکسالی در زندگی نسبت میدهند.
در تواریخ ترادادی (سنت) تیرگان روز کمان کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز البرز است.
در شاهنامه فردوسی آمده است : جنگی میان منوچهر پادشاه ایران و افراسیاب فرمانروای توران در میگیرد، سالها به درازا میکشد.
منوچهر که از سوی افراسیاب در مازندران به تنگنا افتاد، پس از چند روز پایداری سرانجام نمایندگانی برای سازش نزد افراسیاب فرستاد. پس از گفتگوها، بر آن شدند که برای گزینش مرز ایران و توران از سپاه ایران تیراندازی برگزیده شود تا با انداختن تیر از مازندران بهسوی خورآسان، هر جا که تیر فرود آید آنجا مرز ایران و توران گردد.
آرش پهلوان استورهای سپاه ایران که در تیراندازی پرآوازه بود، برای این کار برگزیده شد و برای انداختن تیر از کوه البرز بالا رفت.
آرش میدانست که پهنای کشور ایران به نیروی بازو و پرش تیر او بسته است و باید همه جان و توان خود را در این راه بگذارد. آرش از بلندای کوه دماوند زه کمان را کشید و تیر را چنان پرتاب کرد که پیکر بیجان وی بر زمین افتاد. تیر پرتاب شده از بامداد تا نیمروز در آسمان در پرواز بود و از کوهها و دشتها گذشت تا سرانجام در کنار رود آمودریا(جیحون) بر تنه ی درخت گردویی بزرگ نشست و آنجا مرز ایران و توران گردید.
به همین روی آرش را آرش کمانگیر میگویند و این رویداد بزرگ هر ساله در تیرگان پاس داشته میشود.