طالبان، همانگونه که انتظار می رفت، اشغال کابل پایتخت افغانستان را به انجام رساندند و عملا در سراسر افغانستان مسلط شدند و اگر هنوز شهرها و یک نقاطی وجود دارد که طالبان به آنجا وارد نشده اند، در این واقعیت تغییری نمی دهد و در ساعات یا روزهای آینده، آن ها هم سقوط خواهند کرد.
اشرف غنی رهبر افغانستان که ادعا کرده بود در کشورش می ماند و صلح و امنیت را تامین خواهد کرد، پس از فرار از کابل، از پناهگاهی که گفته می شود در تاجیکستان است، در پیامی نوشت که علت خروج او از کشور جلوگیری از وقوع یک خونریزی گسترده بوده است.
طالبان با ورود مسلحانه به کابل و تسلط بر آن شهر یک بار دیگر نشان دادند که از شیوه های جنگی دوران صدر اسلام پیروی می کنند که شهری را به محاصره در می آوردند و ادعا می کردند که قصد مذاکره و مصالحه دارند و در لحظه مناسب وارد می شدند و شهر را به تصرف در می آوردند.
حالا هم طالبان به مردم کابل وعده می دهند که به انتقام جویی نخواهند پرداخت و کسی را نخواهند کشت و با این ادعا، از همه اعضای دولت پیشین دعوت به همکاری می کنند. ولی بدیهی است که این کار نیز یک ترفند است و هنگامی که طالبان به طور کامل بر کابل مسلط شوند، جوی خون سرازیر خواهد گردید.
بیش از هر چیز زنان افغانستان نگران هستند و احساس می کنند که همه آزادی ها و پیشرفت های اجتماعی را از دست خواهند داد و دوباره به کنج آشپزخانه باز خواهند گشت.
همکاران پیشین اشرف غنی و از جمله عبدالله عبدالله در پیام هایی مردم کابل را فراخواندند که آرام باشند و نترسند و با طالبان همکاری کنند. او از برپایی یک شورای گذر برای انتقال منظم قدرت سخن گفت. ولی بی تردید، این هم یکی از سخنان بدون پشتوانه است، زیرا طالبان که خود را در اوج قدرت می بینند، دلیلی ندارد که حاضر به تقسیم اختیارات شوند.
سخنگوی حکومت اسلامی ایران اعلام کرد که کارمندان همه کنسولگری های ایران در پنج شهر بزرگ افغانستان، همگی به کابل انتقال یافته اند و در ساختمان کنسولگری ها، تنها نگهبانان محلی باقی مانده اند.
انتظار می رود که سرکردگان طالبان در ساعات آینده برپایی “امارت اسلامی” را رسما اعلام کنند.
این پیروزی طالبان نشان شکست بزرگ آمریکائیان در منطقه است که یک بار دیگر نشان داد آن ها هیچ شناخت واقعی از اوضاع منطقه و روانشناسی مردمان و رهبران این کشورها ندارند.
همین دو روز پیش بود که یک مقام ارشد نظامی آمریکایی که نخواست نامش برده شود، ارزیابی کرد که تسلط کامل طالبان بر افغانستان دست کم سه ماه به درازا خواهد کشید. ۴۸ ساعت پس از این ارزیابی بود که کابل سقوط کرد.
همانگونه که در گزارش پیشین گفته شد، ایالات متحده در مدت بیست سال حضور نظامی در افغانستان، حدود یک هزار میلیارد دلار هزینه کرد که حدود نود میلیارد دلار آن مستقیما برای پرورش ارتش افغانستان بود. ولی اکنون فاش می شود که این ارتش فاقد تسلیحات و آموزش کافی بوده و در برخی موارد، سربازانی را به رویارویی با طالبان می فرستادند، که نه تنها اسلحه کافی نداشتند، بلکه آب نوشیدنی نیز به آن ها داده نشده بود.
آگاهان، از فساد مالی شدید در ساختار مدیریتی و حتی در داخل ارتش افغانستان سخن می گویند و معلوم نیست آن پول های کلان آمریکایی چگونه هزینه شده و یا به جیب چه کسانی ریخته شده بود.
دو هفته پیش بود که پرزیدنت بایدن اعلام کرد که بنا به ارزیابی او، ارتش افغانستان اکنون توان آن را دارد که از امنیت آن کشور حفاظت کند. کمتر از یک هفته پیش از این سخنان بود که ارزیابی مقام معظم ریاست جمهوری ایالات متحده باطل بودن خود را نشان داد.
کشورهای اروپایی در برابر این وضع عاجز مانده اند و بیشترین واکنش آنان آن است که اگر طالبان به زور بر افغانستان مسلط شوند، مشروعیت نخواهند داشت و از حمایت جهانی برخوردار نخواهند شد. آلمان هم هشدار داده که کمک های مالی خود به افغانستان را در صورت تسلط طالبان، قطع خواهد کرد. بدیهی است که طالبان برای این گونه واکنش ها پشیزی هم ارزش قائل نیست.
در روزها و هفته های آینده، کشورهای اروپایی و سرزمین های همسایه افغانستان با موج فزاینده پناهجویان روبرو خواهند بود. حکومت ایران اعلام کرده که درهای کشور را به روی شمار معینی از این آوارگان می گشاید. ولی شمار آن اعلام نشده است.