نخست وزیر اسرائیل در نخستین واکنش خود نسبت به خبر اعلام کناره گیری محمد جواد ظریف، از این رویداد ابراز خرسندی کرد و در توییتر خود نوشت: «سپاس ایزدی که ما را از شر چنین آدمی رهایی بخشید». رسانه های اسرائیلی نیز در شبانه روز اخیر با انتشار گزارش های متعدد به ارزیابی علل اعلام کناره گیری ظریف پرداختند و آن را نماد دیگری از نبرد بر سرقدرت دانستند که از سال ها پیش بین دو گروه موسوم به میانه رو و اصولگرا جریان دارد.
بنیامین نتانیاهو در ادامه پیام کوتاه خویش، ضمن ابراز خرسندی از این که ظریف استعفا کرده، نوشت: «تا هنگامی که من در این مقام هستم، رژیم ایران به بمب هسته ای دست نخواهد یافت».
خبرگزاری فارس از قول یک مقام ارشد حکومتی که نام او را نبرد، نوشت که احتمال زیاد می رود ظریف در ظرف ساعات امروز استعفای خود را پس بگیرد.
این خبر در رسانه های جهانی بازتاب بسیار گسترده ای داشت. ولی بسیاری از تحلیلگران خارجی از این نکته غافل ماندند که ظریف تعیین کننده سیاست خارجی رژیم نبود و این امر همچنان در انحصار علی خامنه ای قرار دارد که بی تردید زیر فشار و یا توصیه سپاه پاسداران، در این زمینه تصمیم می گیرد.
ظاهرا ادعا آن است که جریان دیدار ناگهانی پرزیدنت بشار اسد از تهران، پیشتر به آگاهی ظریف رسانده نشده بود. ولی از آن جا که وزیر خارجه در چنین مواردی تصمیم گیرنده نیست، ممکن است علی خامنه ای و سپاه پاسداران لزومی ندیده اند او را از این جریان آگاه سازند.
رسانه های اسرائیلی این احتمال را نیز مطرح ساختند که حتی شخص حسن روحانی از چنین سفر ناگهانی بی اطلاع بوده است.
به گفته آگاهان اسرائیلی، جزئیات دیدار بشار اسد از تهران، توسط سپاه پاسداران و واحدهای حفاظتی آن ترتیب داده شده بود که از نظر امنیتی، خطری پیش نیاید.
به گفته منشه امیر، علت اعلام کناره گیری ظریف بسیار فراتر از این مورد است. اکنون مدت مدیدی است که ظریف زیر ذره بین انتقاد گروه تندروی رژیم قرار دارد و حتی پیشنهاد برکناری او مطرح شده بود.
به گفته امیر، اکنون مدت مدیدی است که سپاه پاسداران و جناح اصولگرای رژیم قصد برکناری حسن روحانی را دارند. ولی علی خامنه ای بیم دارد به چنین اقدام تند دست بزند، زیرا پیامدهای آن قابل پیش بینی نیست و بی تردید دارای پیامدهای داخلی و خارجی خواهد بود که ممکن است خطراتی را برای حکومت به وجود آورد.
برکناری ظریف، و یا وادار کردن او به کناره گیری، می تواند گام دیگری در راه لرزان تر کردن کرسی حسن روحانی در مقام رئیس جمهوری باشدو
به گفته این تحلیلگر، جناح اصولگرا بر این باور است که ظریف خواهان انجام گفتگوهای محرمانه با ایالات متحده است، زیرا می داند که ادامه تحریم های آمریکایی، ممکن است بالاخره رژیم کنونی ایران را از پای در آورد. ولی جناح اصولگرا در مرحله کنونی بر این باور است که می تواند این خطر را پشت سر گذارد.
ظریف در ماه های اخیر کوشیده بود یک بوق تبلیغاتی برای جناح تندرو باشد. در این رلسال، او در ماه های اخیر خط سیاسی تندتری را در روابط خارجی در پیش گرفته بود. او همچنین تکذیب کرد که خامنه ای خواهان نابودی اسرائیل شده است – که این امر ممکن است موجب خشم و ناخرسندی جناح اصولگرا گردیده باشد، و این در حالی ظریف با این ادعای دروغین، کوشیده بود چهره حکومت و سران آن را در افکار عمومی جهان، ترمیم کند.
حسن روحانی در واکنش خود نسبت به خبر کناره گیری ظریف، از جمله گفت که وی فرد مبارزی است که در صف مقدم نبرد با ایالات متحده قرار دارد.
شبکه تلویزیونی اندیشه در کالیفرنیا، شب گذشته (دوشنبه) گفتگویی با منشه امیر به عمل آورد. در این مصاحبه، امیر در پاسخ به دکتر مهدی آقازمانی، پیرامون کناره گیری ظریف از جمله گفت:
خدا رو شکر که با استعفای ظریف پایه های رژیم لرزان تر خواهد شد چونکه همیشه ترس مردم از این بود که برای سرنگونی رژیم باید مردم خونریزی زیادی بدهند و این رژیم تا میلیونها نفر از مردم ایران را کشتار نکند سقوطش قطعی نخواهد بود ولی الان که ظریف استعفا داده است میتوان امیدوار بود که سقوط رژیم با وجود مشکل بودن تلفات انسانی کمتری خواهد داد.انشا الله.