نشریه آمریکایی نیوزویک در گزارشی به واکنش مقامات ارشد حکومت ایران در ارتباط با بازگشت به برجام پرداخته و نوشته است: اشتباه نکنید. رهبران رژیم ایران ممکن است چیز دیگری اعلام کنند، اما به شدت خواستار توافق دیپلماتیک جدیدی با غرب هستند.
این نشریه آمریکایی ، در تحلیلی به قلم ایلان برمن، معاون ارشد شورای سیاست خارجی آمریکا در واشنگتن دی‌سی نوشته است که در هفته‌های اخیر، مقامات ایرانی به شدت در تلاش اند تا دولت جدید واشنگتن را متقاعد کنند که سیاست‌های پیشین یک شکست فاحش بوده و حکومت اسلامی سرخم نکرده است. در پشت صحنه اما وضعیت بسیار متفاوت است.
پیشتر نیز فایننشال تایمز فاش ساخت که از زمان شروع سیاست “فشار حداکثری” دولت ترامپ در اواسط سال ۲۰۱۸، شرایط اقتصادی در رژیم اسلامی به شدت خراب شده است. طی سه سال گذشته تعداد ایرانیانی که در فقر شدید هستند پنج برابر شده است. تنها در سال گذشته میلیون‌ها نفر فقیر تر شده و این روند با تورمی که اکنون حدود ۵۰ درصد است، تشدید شده است. هزینه کالاهای اساسی و مواد غذایی بیش از توان پرداخت ایرانیان عادی است.
برمن در ادامه افزوده است: شاخص‌های داخلی نشان می‌دهد که آیت‌الله‌های ایران به معامله‌ای جدید (و سود اقتصادی حاصل از آن) بسیار بیش از همتایان آمریکایی خود نیاز دارند. این موضوعی است که دولت بایدن باید در ذهن داشته باشد زیرا این امر در همکاری مجدد با رژیم ایران تعیین‌کننده است. بدیهی است که این رئیس‌جمهور بایدن است که دست بالا را دارد، نه رهبران ایران.
همه اینها به درک اشتیاق رژیم ایران برای گفتگو و مذاکره مجدد با دولت بایدن کمک میکند. از این گذشته، توافق هسته‌ای اصلی سال ۲۰۱۵ (که به طور رسمی به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک شناخته می‌شود) یک خط حیاتی اقتصادی مورد نیاز را برای تهران فراهم می‌کرد، زیرا برداشتن تحریم‌های بین‌المللی و صدها میلیارد دلار کمک مستقیم و غیرمستقیم به ثبات اقتصاد بیمار جمهوری اسلامی کمک کرد.
او در ادامه افزوده است: اما این پول نیز بیشتر صرف کارهای دیگر می‌شد و رژیم ایران را در مسیر توسعه استراتژیک پایدار قرار داد. طبق برآوردهای پنتاگون، در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ هزینه‌های دفاعی ایران از ۱۹.۵ میلیارد دلار (۴.۳ درصد تولید ناخالص داخلی) به ۲۷.۳میلیارد دلار (۶.۱ درصد تولید ناخالص داخلی) افزایش یافته است.
حکومت ایران همچنین از طریق ایجاد “ارتش آزادی بخش شیعه” از شبه‌نظامیان افغانستان، یمن، پاکستان، عراق و مناطق دیگر، که توسط سپاه پاسداران آموزش دیده و مجهز شده‌اند حمایت کرد و شبکه نیروهای نیابتی خود را گسترش داد. مداخله رژیم اسلامی در درگیری‌های منطقه‌ای دیگر (مانند درگیری های طولانی مدت یمن) نیز به همین ترتیب عمیق‌تر شد.
برمن در ادامه نوشته است: به عبارت دیگر، حکومت اسلامی از مزایای توافق هسته‌ای برای بهبود موقعیت منطقه‌ای و توانایی‌های استراتژیک خود بهره برد. دست‌کم تا زمانی که ” فشار حداکثری” به انزوای مجدد بین‌المللی ایران و محدود کردن دامنه اقتصادی آن کمک کرد، چنین بود.اکنون رهبران ایران به وضوح امیدوارند که با کمک دولت جدید، شرایط مطلوب‌تر قبلی را ایجاد کنند. علاوه بر این، آنها اصرار دارند که حتی این هدف متوسط هم نیاز به تخفیف گسترده تحریم‌ها و تسهیلات اقتصادی از طرف آمریکا دارد.
