مایک پومپئو، در ارتباط با عدم همکاری حکومت ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی،برای بازدید از دو سایت هسته ای، گفت: جامعه بین الملل باید از جمهوری اسلامی بخواهد که فوری و کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند.
وزیر خارجه آمریکا در توئیتی نوشته است: گزارش آژانس بین المللی اتمی تایید می کند که ایران از دسترسی به دو سایت هستهای قبلی خود جلوگیری کرده است. این ممانعت از دسترسی بی سابقه٬ کاملاً نگران کننده و غیرقابل قبول است.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی دو روز پیش اعلام کرد که ایران درخواست آژانس در مورد این بازرسیها را اجابت نکرده است.
او گفت : از حکومت ایران خواسته است که با آژانس همکاری کند اما تهران پاسخ منفی داد.
گزارشهای شورای حکام تنها در اختیار اعضا قرار میگیرد و ازین رو، جزئیات دو محل مشکوکی که بازرسان خواستار دسترسی به آنها هستند دقیقا مشخص نیست.
شماری از خبرگزاریهای بینالمللی، از جمله رویترز، با اشاره به اینکه برخی گزارشهای آژانس را دیدهاند میگویند٬ این دو محل سایتهایی هستند که در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا به دلیل از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند.
رویترز پیشتر نوشته است: یکی از این دو محل احتمالا منطقه تورقوزآباد در جنوب تهران است، مکانی که نخستین بار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، آن را در صدر اخبار بینالمللی قرار داد.
همزمان اتحادیه اروپا نیز با انتشار بیانیه ای، ضمن اعلام مجدد حمایت از توافق هستهای قدرتهای جهانی با حکومت ایران، موسوم به برجام، از ایران خواست که تعهدات هستهای خود را بدون تاخیر و به صورت کامل اجرا کند.
بیانیه اتحادیه اروپا سپس به موارد نقض تعهدات ایران از جمله غنیسازی در سایت فردو اشاره و نسبت به این موارد ابراز نگرانی عمیق کرده است. در این بیانیه به افزایش ذخایر غنیسازی شده اورانیوم ایران اشاره شده که از حد مجاز در برجام فراتر رفته و اکنون به ۱۵۷۱.۶ کیلوگرم رسیده است.
بر اساس برجام، ایران مجاز است تا سقف ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۳.۷ درصد در اختیار داشته باشد. اما ایران در واکنش به خروج ایالات متحده از توافق هستهای و بازگشت تحریم ها علیه تهران، از سال گذشته تعهدات هستهای خود را کاهش داده است.
کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت، نیز در این زمینه گفته است: آژانس در سال گذشته ۳۳ دسترسی تکمیلی در ایران انجام داده است.
او افزود: «متاسفانه، از مارس ۲۰۲۰ و با وجود چندین بار ابراز نگرانی و عدم رضایت ایران از این اقدام غیرحرفهای دبیرخانه آژانس، این واقعیت در گزارشات مدیرکل منعکس نمیشود».
سفیر ایران در ادامه تهدید کرد: «ایران قبلاً هشدار داده بود که اگر به چنین سطحی از دسترسیهای تکمیلی اذعان نشود، تصمیمات لازم را متعاقبا اتخاذ خواهد کرد. بهتر است از ایجاد یک بحران غیرضروری پرهیز کنید».
محمدجواد ظریف، نیز در این زمینه گفته است: «ما اجازه نخواهیم داد آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابزار دست دولت ترامپ برای نابودی برجام شود».
خبرگزاری بلومبرگ نیز نوشت: آلمان، فرانسه و بریتانیا پیشنویس قطعنامهای توبیخی را علیه ایران به شورای حکام ارائه کردهاند. در این قطعنامه آمده است: رژیم ایران، بیش از چهار ماه ، است که از مفاد پروتکل الحاقی، سرپیچی کرده و به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به محلهای مورد درخواستشان را نداده است. باید از تهران خواست تا با آژانس اتمی همکاری کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر در گزارشی با انتقاد از رژیم ایران اعلام کرد بیش از چهار ماه است که تهران اجازه بازرسی از دو سایت مشکوک به ذخیرهسازی اورانیوم یا فعالیتهای هستهای دیگر را نمیدهد و بیش از یک سال است که از مذاکره جدی طفره میرود.
اگنس فون در مول، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، نیز گفته است: ایران مانند هر کشور دیگری که آژانس درخواست بازرسی به آن میدهد، باید بدون تاخیر و پیششرط به این تقاضا پاسخ دهد و این امکان را برای بازرسان آژانس فراهم کند که در جریان مواد و فعالیتهای هستهای اظهارنشده قرار بگیرند.