وزیر خارجه عربستان: اول حل مشکل فلسطینی ها و برپایی کشورشان، و پس از آن صلح با اسرائیل

وزیر خارجه عربستان، فیصل بن فرحان در یک مصاحبه دیداری گفت که پیشرفت صلح بین عربستان و اسرائیل، به موضوع پیشبرد صلح بین اسرائیل با فلسطینی ها بستگی دارد.

بن فرحان که در شبکه تلویزیونی سی ان ان در ایالات متحده این سخنان را بیان داشت، از دوستی کشورهای عرب با اسرائیل جانبداری کرد و گفت که آشتی و صلح با اسرائیل، برای کشورهای عرب نیز سود بسیار به دنبال خواهد آورد.

این نخستین بار است که یک مقام ارشد عربستان از اهمیت برقراری صلح با اسرائیل و سودمندی آن برای همه کشورهای منطقه سخن می گوید. عربستان از عادی سازی روابط با اسرائیل، از جانب امارات عربی متحده، بحرین، سودان و مراکش جانبداری کرد و آن را گام سازنده ای خواند. ولی در مورد این که عربستان نیز وارد این مسیر گردد، بن فرحان گفت که این امر به پیشبرد روند صلح اسرائیل با فلسطینی ها بستگی دارد.

اشارۀ بن فرحان به طرح صلحی است که دولت عربستان ۱۹ سال پیش انتشار داد، ولی هنوز اسرائیل پاسخی نسبت به آن منتشر نساخته است.

عربستان سعودی در سال ۲۰۰۲ اعلام کرده بود که اگر اسرائیل به پشت مرزهای سال ۱۹۶۷ عقب نشینی کند و موجودیت کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل را بپذیرد^ همه کشورهای عرب موجودیت اسرائیل را خواهند پذیرفت و با این کشور صلح خواهند کرد. ولی عربستان، این طرح را مشروط به آن ساخته بود که فلسطینی هایی نیز که در ۷۳ سال پیش به علت جنگ اعراب علیه اسرائیل، از این سرزمین گریختند، به خاک اسرائیل بازگردند. شمار فلسطینیان در سراسر جهان سه میلیون نفر ارزیابی شده است.

معلوم نیست که اگر عربستان خواهان کشور مستقل فلسطینی است، چرا انتظار دارد که این فلسطینیان، به خاک اسرائیل بازگردند.

دولت عربستان در همان حال که از صلح امارات و بحرین با اسرائیل به گرمی استقبال کرده، می گوید که عربستان به عنوان رهبر جهان اسلامی و دارنده کلید مراکز روحانی مسلمانان در مکه و مدینه، نمی تواند تا هنگامی که مشکل فلسطینی ها حل نشده، دست صلح اسرائیل را بفشارد.

آشنایان سیاست داخلی عربستان می گویند که در سطح رهبری عربستان، دو برآورد در مورد صلح با اسرائیل وجود دارد که یکی از از آن ها متعلق به ملک سلمان پادشاه آن کشور است و به موجب آن، اول باید مساله فلسطینی ها حل شود، و تنها پس از آن است که دولت عربستان می تواند با اسرائیل به صلح برسد. آن چه که فصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان به سی ان ان گفت، بازتاب دهنده این مکتب است. ولی ولیعهد جوان عربستان، امیر محمد بن سلمان، از خط دیگری پیروی می کند و بر این باور است که باید روند عادی سازی را گام به گام آغاز کرد و همزمان به تلاش برای حل مشکل فلسطینی ها پرداخت.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، دو هفته پیش در جریان کارزار انتخاباتی خود گفته بود که به عربستان پیشنهاد کرده اجازه دهد مسلمانان اسرائیل از طریق پرواز هوایی مستقیم، برای انجام مناسک حج با هواپیما از تل آویو رهسپار عربستان شوند. اجرای چنین گامی می توانست پیش درآمد عادی سازی روابط باشد. ولی دولت ریاض به این پیشنهاد پاسخی نداد و آن را نادیده گرفت.

فیصل بن فرحان در مصاحبه با سی ان ان، ادعا کرد که از این پیشنهاد نخست وزیر اسرائیل آگاهی ندارد