دولت کانادا از شیوه تحقیقاتی دولت اوکراین در رسیدگی به چگونگی سقوط هواپیمای مسافری و تعیین میزان مسئولیت مقامات رژیم ایران ابراز ناخشنودی کرد و اعلام داشت که از خواسته های خود در برابر حکومت اسلامی ایران پایین نخواهد آمد. پیشتر گفته شده بود، بیم آن میرود که رژیم ایران در صدد برآید با شیوه های تشویق مالی و تهدید جانی، به مقامات اوکراین بقبولاند که از سخت گیری دست بردارد.
خانواده های قربانیان و شماری از مقامات کانادا تاکید کرده اند، تا هنگامی که چگونگی وقوع این جنایت و هویت مسئولان آن آشکار نگردند و آنان مورد محاکمه و مجازات قرار نگیرند، از خواسته های خود صرف نظر نخواهند کرد. خانواده های داغدار گفته اند که پرداخت غرامت مالی، درد آن ها را تسکین نمیدهد، بلکه خواهان محاکمه م مجازات مجرمین
در آستانه سالگرد سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران ایران در تهران، فرانسوا-فیلیپه شامپین وزیر خارجه کانادا در گفت و گو با بیبیسی فارسی گفت: اگر این کشور از روند تحقیقات و مجازات عاملان سرنگونی هواپیمای اوکراین راضی نباشد، رژیم ایران را به دیوان بین المللی دادگستری خواهد کشاند.
هواپیمای مسافربری اوکراینی، سال گذشته هدف دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و تمام ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند. ده ها نفر از مسافران این پرواز، ایرانی-کانادایی بودند.
رالف گودل، مشاور ویژه نخست وزیر کانادا،نیز پیشتر در گزارشی با انتقاد از حکومت ایران گفته بود که این رژیم هیچ ارزشی برای جان انسانهای بی گناه قائل نیست و نباید تهران مسئول تحقیقات در باره این پرونده شود.
وزیر خارجه کانادا در ادامه گفت در همان ساعات اولیه پس از سقوط هواپیما، اطلاعاتی به دستشان رسیده بود که حکایت از شلیک دو موشک به هواپیما داشت. او در دیداری با جواد ظریف در عمان به او می گوید ایران باید با قبول مسئولیت با شفافیت، مسئولیت پذیری و جبران خسارت برای خانواده قربانیان عمل کند.
او در ادامه افزود: ۱۳۸ نفر از ۱۷۶ نفری که در سرنگونی هواپیما کشته شدند تابعیت یا اقامت کانادا را داشتند یا به نحو دیگری با کانادا مرتبط بودند.
فرانسوا فیلیپه شامپین گفت: «قطعا ما احساس می کنیم حق داریم این موضوع را تا آخر دنبال کنیم تا حسابرسی شود و عدالت اجرا. قطعا روندی برای تحقق این موضوع وجود دارد. حالا مذاکرات درباره جبران خسارت بین دو کشور در جریان است».
او تهدید کرد: اگر خانواده ها از روند پیگیری پرونده و محاکمه عاملان آن و جبران خسارت راضی نباشند، این کشور قطعا پرونده را به سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی ارجاع خواهد داد و اضافه کرد اگر آنجا نتیجه حاصل نشود کانادا آماده است از ایران به دیوان بین المللی دادگستری شکایت کند.
گفتنی است انتقادهای زیادی به حکومت ایران در زمینه تحقیقات در باره آن حادثه و برخورد با خانواده قربانیان شده. از بین بردن مدارک در صحنه سرنگونی هواپیما با بولدوزر، تاخیر بیش از شش ماه برای فرستادن جعبه سیاه هواپیما برای بازخوانی به خارج از کشور و عدم شفافیت در روند تحقیقات از جمله آنهاست.
شامپین در ادامه از بسته نشدن حریم هوایی تهران در آن شرایط به شدت انتقاد کرد و این که چرا فرودگاه بسته نشد.
او گفت: «چطور ممکن است چنین اتفاقی در سال ۲۰۲۰ رخ دهد؟ سوالات بزرگی مطرح است. باید همه چیز را مرور کنیم تا بفهمیم نقص کجا بوده، چه باید کرد تا چنین حوادثی تکرار نشود و سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی چه اقدامی کند تا این گونه حوادث هیچ وقت دوباره اتفاق نیفتد.”
این در حالی که مقامات حکومت ایران کانادا را متهم به سیاسی کردن ساقط شدن هواپیما می کنند. دولت کانادا می گوید یک نهاد نظامی که با موشک یک هواپیمای مسافربری را سرنگون کرده نباید مسئول تحقیقات پرونده باشد.
رژیم ایران در لایحه بودجه سال آینده، ابتدا مبلغی را بابت پرداخت غرامت به خانواده های قربانیان اختصاص داده بود، ولی زیر فشار تندروهای رژیم، این مبلغ از بودجه حذف شد که نشان می دهد رژیم قصد پرداخت غرامت را نیز ندارد.