آمارهایی که از جانب منابع علمی و بهداشتی بین المللی انتشار یافته، نشان می دهد که درصد افرادی که در ایران واکسینه شده اند، نصف در صد این آمار در مورد کشورهایی است که در شرایط اقتصادی مشابه ایران قرار دارند – ولی در همان حال، شمار جانباختگان در ایران، دو برابر آن کشورها می باشد.
این آمار تکان دهنده که نشان از بی کفایتی و سوء مدیریت رژیم ایران در رسیدگی به ویروس کورونا را دارد، از عوام زیادی به وجود آمده و تنها کمبود واکسن نبوده که چنین مرگ و میری را به وجود آورده، بلکه اکنون معلوم می شود که در بسیاری از موارد، دوز دوم واکسن که تزریق شده، از همان نوع واکسن نخست نبوده است و چنی امری می تواند تاثیر واکسیناسیون را تا حدودی خنثی کند و احتمالا حتی موجب افزایش مرگ شود.
کارشناسان می گویند که بخش عظیمی از واکسن هایی که در یک سال اخیر در ایران تزریق شده، از نوع سینو فارم ساخت ووهان چین و یا اسپوتنیک وی، ساخت روسیه بوده که میزان کارایی آن ها بسیار مورد تردید است.
این دو از نوع واکسن هایی هستند که بر اساس ویروس ضعیف شده و یا مرده تهیه می شود که یک شیوه قدیمی است و میزان کارایی آن در ایجاد مصونیت در بدن مورد تردید بسیار بوده و از تایید محافل موفق علمی جهان برخوردار نشده است.
واکسن هایی مانند آسترازنکا، بر اساس ساخت ژن ویژه ای است که مصونیت بدن را دربرابر انواع گونه های کورونا تقویت می کند و کارایی بسیار بالاتری دارد.
کارشناسان می گویند که در این زمینه، بیشترین کارایی متعلق به واکسن فایزر است که ده ها میلیون دوز آن در اسرائیل تزریق شئخ تسن. ولی واکسن های مدرنا و جانسون اند جانسون نیز از خاصیت مشابهی برخوردار هستند.
کارشناسان می گویند که اگر دوز نخست واکسن از نوع آسترا زنیکا باشد و به عنوان دوز دوم فایزر تزریق شود، می تواند مصونیت بدن را در سطح بالایی افزایش دهد. ولی باید هوشیار بود که این نتیجه گیری، به دنبال یک کار پژوهشی در ابعاد کوچک بوده و باید در این زمینه، بیشتر بررسی شود.
برخی کارشناسان می گویند که واکسن هایی مانند فایزر و شبیه آن، به خاطر آن که بر اساس ژن مصنوعی ساخته شده، بیش از واکسن ها ویروس مرده یا تضعیف شده، می تواند در بر انواع سویه های جدید کورونا مقاوم باشد.