انتشار خبرهای توافق هستهای ایران در این روزها در صدر خبرهای جهان قرار گرفته است و برجام در حالی به مرحله مرگ و زندگی رسیده است که مخالفان و موافقان این توافقنامه، هر یک تلاش دارند تا به هدف خود دست یابند.
تنها کمتر از پنج روز تا پایان مهلت تهران به طرفهای برجام برای اجرای کامل این توافقنامه و رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران مانده است، برخی از تحلیلگران سیاسی در نگاهی بدبینانه معتقدند که رئیس جمهور جدید آمریکا از این تاریخ عبور خواهد کرد.
به باور آنان پذیرش خواسته حکومت ایران از سوی جو بایدن، نشان دهنده ضعف دولت جدید آمریکا در برابر رژیم خواهد بود.
از سوی دیگر برخی منابع خبری نیز از امکانپذیر بودن اعلام بازگشت آمریکا به توافقنامه برجام در سخنرانی جو بایدن، رئیس جمهور این کشور در کنفرانس امنیتی مونیخ سخن گفتهاند. کنفرانس امنیتی مونیخ که شعار “گذر از جهان بدون غرب” را برای خود انتخاب کرده است، روز جمعه، ۱۹ فوریه برگزار خواهد شد.
در همین راستا حسن روحانی که در روزهای گذشته بارها به مناسبتهای مختلف بر حفظ دیپلماسی برای حفظ برجام تاکید داشته است، گفته است : «ما که نمیخواهیم به آمریکا بگوییم در برابر فشار ما غیرقانونی عمل کند؛ آنچه ما میخواهیم قانون است.»
وی در ادامه افزوده است : «تسلیم در برابر قانون عیب نیست و خجالت نکشیم.اقدامهای اخیر ایران در نقض تعهدات برجامیاش برای تحت فشار قرار دادن آمریکا است را رد کرد.
مقامهای دولت جدید واشنگتن نیز اگر چه بر باز بودن راه دیپلماسی برای حفظ برجام تاکید دارند اما در سخنانشان نشانی از کوتاه آمدن در برابر ایران ندارند.
از همین رو هرچه به تاریخ ۵ اسفند یعنی زمان توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی ایران نزدیک میشویم، کشورهای درگیر با پرونده برجام بر سرعت تلاشهایشان برای
متوقف کردن ایران در اجرای تصمیمش، و وادار کردن آمریکا برای بازگشت به برجام افزودهاند.
تلاشهای کشورهای اروپایی برای گشودن گره اجرای برجام در حالی شدت گرفته است که تهران از روز ورود جو بایدن به کاخ سفید تا به امروز بر لزوم لغو تحریمها علیه ایران توسط واشنگتن برای بازگشت به تعهدات برجامیاش سخن گفته است.
با وجود این به نظر میرسد مسئولان پرونده برجام در دولت جدید آمریکا قصد دارند تا با استفاده از زمان موجود، فضا را سنجیده و سپس تصمیمگیری کنند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه در کنفرانس خبری روزانه خود گفت که توافق برجام برای دولت جدید آمریکا یک کف است و نه سقف.
او در ادامه تأکید کرد که آمریکا خواهان فراتر رفتن از توافق سال ۲۰۱۵ و مستحکمتر و طولانیتر کردن این توافق است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز در گفتگو با با همتایان بریتانیایی، آلمانی و فرانسویاش گفته است که ایالات متحده در مورد مسائل نگران کننده در ارتباط با ایران با متحدانش دیدگاه مشترکی دارد.
همچنین بایدن نیز گفته است که در گفتگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بر تعهد کشورش برای حفظ امنیت اسرائیل به عنوان کشور “متحد” آمریکا تأکید کرده است.
اسرائیل که همواره مخالف توافقنامه برجام بوده است، در روزهای گذشته و با روی کار آمدن دولت بایدن در آمریکا، بازگشت واشنگتن به برجام را «خطا و احمقانه» دانست.
با این حال رایزنیها در خصوص برجام با حضور بازیگران متفاوت، شدت گرفته است؛ بازیگرانی که تلاش میکنند فضای مذاکره را از بنبست کنونی خارج سازند یا بر شدت اختلافها بیافزایند.