سخن کوتاه

سخن از عید پوریم در میان است و تاثیرات فرهنگی گسترده ای که ایران زمین بر فرهنگ یهودیان و باورهای آنان داشته است. یهودیان مدت چند قرن، از دوران کورش بزرگ به بعد زیر حمایت امپراطوری ایران قرار داشتند و از این طریق، واژه های بسیاری از زبان فارسی وارد زبان عبری شد که شنیدن آن می تواند شگفت انگیز باشد.
به عنوان مثال: واژه دَت در زبان عبری که به مفهوم دین و آئین است، از واژۀ داد و دادگستری به زبان فارسی گرفته شده است. زیرا هدف دین باید همانا برقرار عدل و داد در میان مردمان باشد. همچنین واژه دین در زبان عبری که از فارسی گرفته شده، به مفهوم “قانون و قضاوت” به کار می رود. زیرا هدف اصلی از دین و مذهب نیز آن است که روابط مردمان را بر اساس قانون قرار دهد.
همچنین واژه عبری یَد هم به مفهوم دست انسان است و هم معنی آن به یاد داشتن و فراموش نکردن است که همانا از واژه یاد در زبان فارسی گرفته شده است.
واژه دیگر، همانا کلمه پَردِس در زبان عبری است که به مفهوم باغ مرکبات است. زیرا هنگامی که پرتقال و لیمو و نارنج گل می دهند، بوی بهشت در باغ احساس می شود. پردیس در زبان عبری از واژه پردیس فارسی آمده است که به زبان های اروپای نیز وارد شده و در زبان انگلیسی آن را پارادایز و در زبان فرانسه پارادی تلفظ می کنند.
زنده نام پروفسور امنون نتسر که پژوهشگر تاریخ یهودیان ایران بود، می گفت که در کتاب تلمود یهودیان که مجموعه ای از قوانین و آداب دینی می باشد، هزاران واژه یافت می شود که ریشه فارسی دارد و آرزو می کنیم پژوهشگری در صدد برآید که این واژه ها را شناسایی و منتشر کند.
علمای یهود در دوران باستانی، پارسی میانه را مهمترین زبان پس از عبری می دانستند.