پادشاه بابل یهودیان را به اسارت برد ولی کورش بزرگ آنان را آزاد کرد

تاریخ یهود – گفتا  چهارم 

حدود دو هزار و ششصد سال پیش، به دنبال رشته رخدادهایی که در گفتار پیشین به آن ها اشاره شد، یهودیان از وطن خویش به تبعید برده شدند و یک دوران طولانی محنت و دلتنگی از دوری از وطن آغاز گردید.

در سال ۵۹۷ پیش از میلاد که بخت النصر امپراطور بابل سرزمین “یهودا” را به تصرف درآورد، بسیاری از مردمان آن را به قتل رساند و آنانی را که تصور می شد توان کاری دارند، به بابل تبعید کرد- که در آن هنگام پایتخت کلدانیان محسوب می شد.

به دنبال این اشغال، سرزمین “یهودا” به صورت یکی از ولایت های دور افتاده امپراطوری بابل درآمد، مردمان آن به خاک نشستند و بیت المقدس یهود ویران گردید.

یهودیانی که به اسارت بابل رفتند، نام «فرزندان غربت» بر خویش نهادند و سوگ دوری از وطن و ناتوانی و محنت آنان، موجب گردید که به تدریج بصورت یک قوم یکپارچه متبلور شدند و به هویت ملی دست یافتند.

دوران اسارت بابل، در واقع سرآغاز تاریخ پراکندگی قوم یهود بود.

در آن دوران، آئین یهود به تدریج در یک چارچوب دینی قرار گرفت و منسجم گردید و رهنمون زندگی یهودیانی شد که در خارج از وطن خویش ، و در سرزمین غربت به سر می بردند.

در حالی که یهودیان در وطن خود برای نیایش به درگاه پروردگار رهسپار بیت المقدس (بیت همیقداش) می شدند که «خانه خدا» محسوب می گردید، و یهودیان در آنجا به قربانی کردن حیوانات در راه پروردگار می پرداختند، در غربت بابل، اجرای نیایش در اماکن ویژه دعا که برپا می گردید و کنیسا نامیده می شد، به تدریج شکل گرفت و یهودیان به رعایت شنبه مقدس (שבת- شبات) پرداختند و به فراگیری قوانین مذهبی (תורה- تورات) روی آوردند.

در تمام این سال ها، یهودیان غربت زده  لحظه ای از یاد وطن و سرزمین پدری خویش غافل نشدند و همیشه در آرزوی روزی بودند که بتوانند به میهن خویش و به سرزمین پدری خود باز گردند و بیت المقدس را دوباره بنا کنند.

بازگشت به وطن با یاری کورش بزرگ

حدود سال ۵۴۰ پیش از میلاد بود که کورش بزرگ، پادشاه دادگستر ایران، با متحد ساختن همه بخش های آن سرزمین، امپراطوری پر قدرتی به وجود آورد که امپراطوری بابل را شکست داد و آن سرزمین را تصرف کرد و برای نخستین بار در تاریخ جهان، فرمان داد که هرکس در باورهای دینی خود و اجرای مراسم مذهبی خویش آزاد است، و بدینسان کورش بزرگ اصل سازگاری بین ادیان و باورها را پایه گذاری کرد و منشور حقوق بشر را بنیان نهاد و در حالی که بابلیان یهودیان را آزار می دادند و آنان را به اسارت برده بودند، کورش کبیر به یهودیان امکان داد به سرزمین پدری خویش باز گردند، و حتی به آنان کمک کرد همه وسائل مذهبی بیت المقدس ویران شده یهود را که با خود به بابل آورده بودند به سرزمین یهودا بازگردانند و کمک مالی در اختیارشان قرار داد تا بتواند بیت المقدس یهود را دوباره بنا کنند.

در تورات مقدس یهود، کورش کبیر مورد تجلیل و تکریم بسیار قرار گرفته است.

او تنها پادشاه یک سرزمین خارجی است که درکتاب مقدس یهود، نه تنها از او به نیکی یاد گردیده، بلکه نام «منجی» بر وی نهاده شده است.

در باب ۴۵ از کتاب اشعیای نبی در کتاب مقدس یهود، چنین می خوانیم: «خداوند به منجی خویش، کورش (گفت): دست راست او را گرفتم تا به حضور وی امتها را مغلوب سازم و کمرهای پادشاهان را بگشایم، تا درها را به حضور وی مفتوح نمایم  و در  دروازه ها دیگر بسته نشود. (خداوند) چنین میگوید: من پیش تو خواهم خرامید و جایهای ناهموار را هموار خواهم ساخت و درهای برنجین را شکسته ، پشت بندهای آهنین را خواهم برید و گنج های ظلمت و خزائن مخفی را به تو خواهم بخشید، تا بدانی من یهوه (هستم) که ترا به نامت خوانده ام، و من خدای اسرائیل هستم».

در باب ۴۴ از کتاب اشعیای نبی، درباره کورش کبیر چنین می خوانیم: «خداوند درباره کورش می گوید: او شبان من است و تمامی مسرت مرا به اتمام خواهد رسانید».

با صدور فرمان کورش کبیر، یهودیان غربت زده در سرزمین بابل، باروبنه خود را بستند و به سوی خانه پدری بازگشتند و با همکاری یهودیانی که در این سرزمین باقی مانده و به اسارت برده نشده بودند، به بازسازی وطن خویش پرداختند.

در طول مدت کوتاهی، بسیاری از غربت زدگان بابل، که شمار آنان از هزاران فزون بود، راه بازگشت در پیش گرفتند و یکی از نخستین گام های آنان پس از بازگشت به وطن، بازسازی بیت المقدس یهود بود.

خانه خدا دگربار از نو بنا گردید و حدود سال ۵۱۵ پیش از میلاد بازسازی آن به انجام رسید- گرچه از نظر شکوه و جلال به پای معبد سلیمان (بیت المقدس اول) نمی رسید و «تابوت  عهد خدا» (ארון הברית- حاوی دولوحه ده فرمان) در آن جای نداشت.

این بار معبد خدا جنبه یک نیایشگاه راستین یهودی-عبریانی داشت که یهودیان در آن می توانستند با پروردگار خویش به راز و نیاز بپردازند.

با آنکه کورش بزرگ به همه یهودیانی که به اسارت بابل رفته بودند اجازه داد به سرزمین پدری خویش باز گردند، شماری از آنان به سرزمین ایران کوچ کردند و نخستین جامعه یهودی در ایران زمین را که حدود دویست سال پیش از آن به وجود آمده بود تحکیم بخشیده و گسترش دادند که تا به امروز همچنان پا برجاست.

با آنکه بسیاری از یهودیان به سرزمین پدری بازگشتند، ولی مملکت آنان برای مدتی طولانی هنوز نیمه ویران باقی مانده بود.

در سال ۴۴۰ پیش از میلاد بود که پادشاه بزرگ ایران یکی از یهودیان فرهیخته ای را که مشاور دربار او بود و نحمیا (נחמיה) نام داشت به سرزمین پدری اش فرستاد و او را والی “یهودا” ساخت.

نحمیا خود فردی را به نام عزرا (עזרא- ملقب به عزرای کاتب) که خط نویس کتب مذهبی بود، مامور ساخت به تدوین قوانین مذهبی برای این ولایت بپردازد.

نحمیا در راه آبادانی اورشلیم و تامین امنیت اهالی آن بسیار کوشید و از جمله فرمان داد حصار دور شهر از نو بنا گردد و فرمان برپائی یک شورای مشورتی از روحانیون یهودا را صادر کرد که “کنست هگدولا” (כנסת הגדולה- مجلس کبیر) نامیده شد که شریعت یهود را تدوین می کرد و جنبه دیوان عالی قضائی داشت.

تحت رهبری عزرا، در آئین مذهبی یهود اصلاحات  لازم انجام گرفت و متن کامل تورات (شریعت یهود) با صدای بلند در ملاء عام خوانده شد و از زبان عبری به زبان آرامی (ארמית- ارمیت)، که زبان محاوره ای آن دوران بود، برگردانیده شد.

طی قرون بعدی سرزمین یهودا شکوفائی خود را باز یافت، اورشلیم از نو بنا گردید و شهر گسترش یافت و آبادی هائی اطراف آن برپا شد.

یهودیان از فرهنگ و تمدن ایرانیان مطالب بسیار اقتباس کردند و در  طول زمان تحت تاثیر فرهنگ یونانیان نیز قرار گرفتند.

در این دوران بود که ادبیات فلسفی یهود پای گرفت و کتاب های «امثال سلیمان»، «جامعه» و «ایوب» نگاشته شده و بعدها به تورات ضمیمه گردید و مجموعه «کتاب مقدس» یهود را بوجود آورد.

 

3 دیدگاه‌

  1. شلام
    آقائ رولین آقائ نتانیاهو آقائ منشه امیر
    شورائ ملې مقاومت ړا ه اشتباه است لطفا از تولید دوباره اسلام علوې جلوگیرې کنید ما ملت ایران مې خواهیم از شر اسلام خلاص شویم

  2. شلام
    آقای رولین آقای نتانیاهو آقای منشه امیر
    شورای ملې مقاومت راه اشتباه است. لطفا از تولید دوباره اسلام علوې جلوگیرې کنید. ما ملت ایران مې خواهیم از شر اسلام خلاص شویم.

  3. درود به ریس جمهور اسراعیل امیدوارم روزی برسد شما ملت ایران را به پاس قدردانی از کورش بزرگ از دست دین اسلام آزاد گردانید.

Comments are closed.