آینده ایران و روشنگری در روش‌ها و اندیشه‌های دمکراتیک و ملی‌گرایانه؛ نادر زاهدی

بی‌تردید رفتارها و اندیشه‌های امروز، بیانگر شیوه و سبک اداره آینده ایران از سوی فعالین سیاسی، تشکل‌ها و گروه‌های فعال در اپوزیسیون است؛ چهل سال گذشته تا به امروز مخالفین جمهوری اسلامی‌ ایران در طیف‌های مختلف فکری و سیاسی، ایده‌های گوناگونی را نمایندگی کرده و روش‌های متفاوتی را برای گذار از فاشیسم مذهبی ارائه کرده‌اند.

طیف گسترده‌ای از اپوزیسیون در سال‌های اخیر که وامدار اندیشه‌های ملی‌گرایانه و آزادیخواهانه هستند، حول محور پادشاهی مشروطه و در کنار شاهزاده رضا پهلوی، سودای برقراری نظام مشروطه پارلمانی پادشاهی را دارند. در طیفی دیگر از مشروطه‌خواهان، نظام جمهوری مشروطه مورد نظر است. بخشی از اپوزیسیون هم با تأکید بر افکار چپگرایانه در پی برقراری سیاست اجرایی سوسیالیستی و اقتصاد حکومتی هستند؛ اینان از سوسیال دمکرات‌ها تا چپ کلاسیک و چپ نوین را در بر می‌گیرند.

اخیرا و به دنبال تغییر آرایش در صحنه‌های سیاسی و رسوخ ایده‌های مدرن سیاسی در میان فعالین مخالف جمهوری اسلامی، روش‌های مبارزاتی در شیوه‌های مبارزه بی‌خشونت- مبارزات مدنی و حقوقی، بخش گسترده‌ای از شخصیت‌ها، احزاب و گروه‌های سیاسی را با اندیشه‌های مشروطه‌طلبی و آزادیخواهانه، در عرصه‌های سیاسی و رسانه‌ای پدید آورده‌اند؛ هر کدام از این طیف و با هر اندیشه و روشی، بر حفظ تمامیت سرزمینی ایران و دستیابی به دموکراسی در کشور اهتمام داشته و به تعبیر زنده‌یاد داریوش همایون و حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات)، حول مرکزیت «ایران همه آن چیزی است که داریم»، برای گذار از جمهوری اسلامی‌ و رهایی ایران از استبداد دینی تلاش می‌کنند.

اشاره‌ی کوتاه به شکل و ماهیت نیروهای اپوزیسیون و شناخت شرایط جدید سیاسی و دیپلماتیک ایران در روابط بین‌المللی و همچنین آگاهی از وضعیت داخلی کشور که اعتراضات همگانی و مدنی در آن روز به روز گسترش می‌یابد، درواقع یادآوری شفافیت مواضع و ایده‌های سیاسی است که از سوی اپوزیسیون در معرض افکار عمومی‌گذاشته می‌شود. از این جهت طرح برنامه‌های مبهم و آکنده از ابهامات تئوریک و محتوایی برای گذار از جمهوری اسلامی‌ و ارائه دیدگاه‌ها و روش‌های مبارزاتی غیرشفاف در شرایط فعلی، بدون اینکه کمکی برای کوشندگان آزادی ایران باشد، مانعی در راه پیشبرد ایده‌های دمکراتیک و روش‌های مدنی و مسالمت‌آمیز است؛ طرفه آنکه محوریت حفظ ایران از تجزیه و عنوان کردن ایده‌های غیرکارشناسانه در مورد شهروندان ایرانی اعم از ترک و کرد و عرب و… همچنین بی‌توجهی به حقوق برابر زنان و مردان و باورمندان به ادیان و مذاهب مختلف، در حقیقت نشانی از ابهاماتی هستند که در سخنرانی‌های برخی از تجمعات هفته‌های اخیر در میان اپوزیسیون ظاهر شده‌ است.

بدون شک ابراز شفاف و دمکراتیک ایده‌ها و اندیشه‌ها، مقدمه‌ای بر اداره دمکراتیک ایران آینده بوده و هرگونه ابهام و توهم در از بین بردن یکپارچگی سرزمینی کشور و طرح موضوعات فرعی در خارج از کشور برای تقسیمات زبانی- اقلیمی‌ و قومیتی و عرضه نقشه‌های تفکیک سرزمینی بر اساس آن، ریختن آب به آسیاب رژیم جمهوری اسلامی‌ و همراهی با طیف‌های حکومتی در بیان راهکارهای ناکام گام به گام و همسویی با دست به دست کردن سیستم اجرایی موجود بجای سرنگونی جمهوری اسلامی‌ و گذار از آن است.

برگرفته از کیهان لندن