مایکل بارد کارشناس امور خارجه و بین الملل-کارشناس ارشد امور خاورمیانه-اسراییل و آمریکا و عضو کمیته اجرایی بنیاد یهودی-آمریکایی اینترپرایز با انتشار مقاله ای در وبسایت خبری-تحلیلی یهودیان آمریکا به ارزیابی های اشتباه سازمان های اطلاعاتی ایالات متحده پرداخته که به نظر او در اغلب اوقات این اشتباهات نه از روی سهو بلکه به دلیل گرایشات سیاسی انجام می گیرد.
بارد نویسنده ۲۲ کتاب از جمله “لابی عربی، مرگ بر کفار و جنگ اسلام رادیکال علیه یهودیان” است.
او در مقاله خود به تناقض گویی ها در گزارش های این سازمان ها درباره برنامه اتمی رژیم اسلامی در ایران و همچنین برنامه های خطرناک موشکی آنها پرداخته است.
برگردان فارسی این مقاله را در اختیار شما کاربران گرامی قرار می دهیم.
گروه های مربوط به سازمان اطلاعات و امنیت ایالات متحده در زمینه پیشبینی و تجزیه و تحلیل رویدادهای خاورمیانه، سوابق بسیار بدی دارند و این فقط خاورمیانه نیست که اطلاعات مکرراً در آن ایراد دارد، فقط نگاه کنید که چگونه تحلیلگران به اشتباه محاسبه کردند که چقدر طول می کشد تا طالبان بر افغانستان و روسیه بر اوکراین غلبه کنند.
مشکل فقط عدم دقت اطلاعات نیست، بلکه سیاسی شدن آن است و نمونه بارز آن در مورد ایران است.
جدیدترین نمونه آن گزارش سالانه ارزیابی تهدید است که هر سه پاراگراف را به “مسائل هسته ای ایران” اختصاص می دهد. اول بیانیه حیرتانگیز است: «ما همچنان به ارزیابی این موضوع ادامه میدهیم که ایران در حال حاضر فعالیتهای کلیدی توسعه سلاحهای هستهای را که به نظر ما برای تولید یک بمب هستهای ضروری است، انجام نمیدهد.»
در ادامه این گزارش دچار تناقض میشود:
ایران به افزایش اندازه و سطح غنی سازی ذخایر اورانیوم خود فراتر از محدودیت های برجام ادامه می دهد. ایران همچنان محدودیتهای تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را نادیده میگیرد و به عملیات غنیسازی اورانیوم در تاسیسات عمیق فردو ادامه میدهد. ایران از آوریل ۲۰۲۱ در حال غنی سازی اورانیوم هگزافلوراید (UF6) تا ۶۰ درصد U-235 بوده و به انباشت UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد ادامه می دهد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی راستیآزمایی کرده است که ایران در حال انجام تحقیق و توسعه فلز اورانیوم است، از جمله تولید مقادیری از اورانیوم غنیشده با فلز اورانیوم ۲۰ درصد U-235 در مقیاس آزمایشگاهی.
دولت ایالات متحده علاوه بر اطلاعات خود، به گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) نیز دسترسی دارد، گزارشهایی که به دلیل ناتوانی آژانس در راستیآزمایی فعالیتهای ایران که قرار است نظارت کنند و برنامههای مخفی را کشف کند، از نظر تاریخی نیز ناکافی بوده است. و این نکته ای بود که اسرائیل فاش کرد.
حتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، علیرغم ناکامیهایش، بیشتر از NIE درباره پیشرفت ایران به سمت تولید بمب فاش کرد. بر اساس تحلیل موسسه علوم و امنیت بینالملل از آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی (۳ مارس)، ایران اورانیوم غنیشده کافی برای ساخت چهار سلاح هستهای دارد و «زمانهای شکست به طور خطرناکی کوتاه شده است». ایران اکنون می تواند به اندازه کافی اورانیوم با درجه تسلیحات برای دو بمب در دو تا سه هفته پس از انفجار تولید کند. همچنین «در اصل، ایران با تولید اورانیوم ۶۰ درصد غنیشده و ادامه انباشت آن، عملاً به آرامی در حال پیشرفت است».
در پایان گزارش آمده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی توانایی نظارت بر برنامه پیچیده و رو به رشد هستهای ایران را که به ویژه ابعاد تسلیحات هستهای حلنشدهای دارد، بهطور قابلتوجهی کاهش یافته است. توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای شناسایی انحراف مواد، تجهیزات و سایر قابلیتهای هستهای به تأسیسات اعلامنشده تا حد زیادی کاهش یافته است» (ISIS، ۴ مارس).
همچنین نگرانکننده است که جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، به دنبال کاهش تحریمها علیه ایران است، حتی اگر بر پایه ارزیابی های سازمان های اطلاعاتی ایالات متحده ایران ایالات متحده را هدف قرار داده است.
ایران همچنین به توسعه شبکههای نفوذ در داخل ایالات متحده ادامه داده است – هدفی که برای بیش از یک دهه دنبال کرده است.
نیروهای نیابتی مورد حمایت ایران حملاتی را علیه نیروها و افراد آمریکایی در عراق و سوریه و شاید به سایر کشورها و مناطق انجام خواهند داد.
ایران تهدید به انتقام از مقامات سابق و فعلی آمریکا که در قتل قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ژانویه ۲۰۲۰ دست داشته اند کرده است و قبلاً نیز تلاش کرده بود عملیات مرگباری در ایالات متحده انجام دهد.
برای اثبات این موضوع، ایران در ۱۳ مارس، تنها چند هفته پس از انتشار NIE، یک حمله موشکی در خاک عراق و حمله به ساختمان کنسولگری ایالات متحده انجام داد.
بایدن با ناکامی در مقابله به مثل، وجهه خود را در منطقه به عنوان یک رهبر ضعیف که نمیتوان برای حفاظت از منافع آمریکا یا متحدانش قابل اعتماد باشد، از دست داد.
بدون منابع گسترده جامعه اطلاعاتی هم می توانستیم نتیجه گیری NIE را بنویسیم که:
ایران هم به طور مستقیم از طریق نیروهای موشکی خود و هم به طور غیرمستقیم از طریق حمایت از حزب الله لبنان و سایر گروه های تروریستی، همچنان تهدیدی برای اسرائیل است.
ایران با حمایت از شبهنظامیان شیعه عراق که تهدید اصلی برای پرسنل آمریکایی در عراق است، یک بازیگر مشکلساز در سراسر منطقه باقی خواهد ماند.
حمایت اقتصادی و نظامی رژیم ایران از رژیم سرکش سوریه و گسترش بیثباتی در سراسر یمن از طریق حمایت از حوثیها – از جمله طیف وسیعی از سیستمهای نظامی پیشرفته – همچنین تهدیدی برای شرکا و منافع ایالات متحده از جمله عربستان سعودی است.
اولین بار نیست که گزارش جامع اطلاعاتی ایالات متحده برنامه اتمی و خطر بمب اتم ایران را کم اهمیت جلوه می دهد. در گزارش سال ۲۰۱۷ نیز همچنین به این نتیجه رسید که ایران “یک تهدید پایدار برای منافع ملی ایالات متحده باقی می ماند.” در این بیانیه آمده بود که توافق هستهای «مدت زمانی را که ایران برای تولید مواد شکافتپذیر کافی برای یک سلاح هستهای نیاز دارد از چند ماه به حدود یک سال افزایش داد».
چیزی که باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا و دیگر حامیان توافق از توضیح دادن آن اجتناب کردند، این نکته نشان میدهد که اگر معتقد نبودند ایران می خواهد بمب بسازد، این زمان و افزایش آن چرا ضروری بود؟!
این گزارش اذعان کرد که ایران در حال توسعه موشکهای بالستیک است، که اوباما آن را از توافق کنار گذاشت (همانطور که بایدن اکنون انجام میدهد)، حتی اگر «موشکهای بالستیک ایران ذاتاً قادر به حمل سلاحهای کشتار جمعی هستند» و «میل تهران برای بازدارندگی ایالات متحده ممکن است آن را به میدان بیاورد». یک موشک بالستیک قاره پیما» که جامعه اطلاعاتی از قبل می دانست که هدف ایران است.
ده سال قبل از آن، NIE در گزارش سال ۲۰۰۷ خود در رسانه ها به عنوان نشانه ای به تصویر کشید که گویا دولت بوش به طور دروغین و خصمانه مطالب اشتباهی را علیه برنامه هسته ای ایران برای تحمیل تحریم های شدید علیه ایران و احتمالاً توجیه مداخله نظامی انجام داده است.
پیش تر اینگونه تبلیغات می شد که ایران برنامه تسلیحات هستهای خود را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده و آژانسهای اطلاعاتی آمریکا بر این باور بودند که این برنامه متوقف شده است.
در این گزارش همچنین آمده است که انتظار نمی رود ایران تا اواسط دهه آینده توانایی ساخت سلاح را داشته باشد. کشورهای دیگر بلافاصله نسبت به این گزارش ابراز تردید کردند.
رهبران بریتانیا، فرانسه و آلمان نگرانیهای خود را بر اساس ارزیابیهای مستقل خود از تواناییها و نیات ایران ابراز کردند.
به عنوان مثال، هروه مورن، وزیر خارجه فرانسه، اظهار داشت: «اطلاعات هماهنگ تعدادی از سرویسهای اطلاعاتی ما را به این باور میرساند که ایران از تمایل خود برای پیگیری برنامه (هستهای) خود دست برنداشته است» و «به توسعه آن ادامه میدهد.» ” (خبرگزاری فرانسه، ۱ فوریه ۲۰۰۸).
پس از آن مشاوران اوباما متعاقباً نتایج سال ۲۰۰۷ را رد کردند.
لئو پانتا مدیر سیا گفت که ایالات متحده مظنون است که ایران در ژوئن ۲۰۱۰ اورانیوم با غنای پایین کافی برای دو بمب اتم را آماده کرده است و در اختیار دارد.
النا دلوزیر خاطرنشان کرد، با این حال، زمانی که مذاکرات با اروپا در سال ۲۰۰۳ آغاز شد، «ایران در حال غنیسازی اورانیوم تا زیر ۵ درصد بود، اما در زمان آغاز مذاکرات برجام در سال ۲۰۱۵، این رقم به ۱۹٫۷۵ درصد افزایش یافت.» امروزه آنها ۶۰ درصد غنی می شوند و اعتقاد بر این است که توانایی رسیدن به خلوص ۹۰ درصدی مورد نیاز برای یک بمب را دارند.
بایدن در حال برداشتن یک صفحه از کتاب بازی اوباما و دور زدن کنگره برای دستیابی به توافقی است که میداند در صورت ارائه – آنطور که باید – به عنوان یک معاهده باشد، توسط کنگره رد میشود.
رژیم ایران بایدن را بازی میدهد، همانطور که با اوباما انجام دادند، زیرا میداند که او به یک توافق نیاز دارد و برای دستیابی به آن حاضر است در مقابل خواستههای ایران تسلیم شود.
همانطور که با اوباما انجام داد، ایران انتظار دارد با دادن وعده هایی که قصد ندارد به آن عمل کند، تحریم ها را کاهش دهد.
بایدن نگران این موضوع نیست، زیرا او به نفت ایران نیاز دارد تا قیمت بنزین در ایالات متحده را پایین آورد تا قبل از اینکه رکود اقتصاد، حزبش و ریاستجمهوریاش را مخدوش و بیش از پیش مقبولیتش پایین بیاید.
من همین اواخر در سال ۲۰۱۸ نوشتم که ایرانی ها باید از این تصور که زمان به نفع آنهاست بیرون بیایند و این تنها از طریق اقدام همزمان دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی امکان پذیر است، اما این نکته نادیده گرفته شد.
ترامپ نتوانست آنچه لازم بود انجام دهد و ایران را در آستانه هسته ای رها کرد.
و اکنون بایدن آماده است به ایران اجازه دهد در همین جا که قرار دارد بماند.
با این وجود، بایدن اعلام پیروزی خواهد کرد و درگزارش NIE بعدی، مقامات اطلاعاتی او ناگزیر ادعای نادرست اوباما را تکرار خواهند کرد که توافق با رژیم ایران همه مسیرهای رسیدن به بمب هسته ای را قطع می کند.
در همین حال،رژیم ایران همچنان به تعقیب برنامه مخفی اتمی تا رسیدن به بمب ادامه خواهد داد.
سیاستمدارانی که کارشان تا سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد داشت، خوب است که این ضرب المثل خاورمیانه را به خاطر بسپارند: «مردی که می خواهد پس از ۴۰ سال انتقام خود را بگیرد، عجولانه عمل می کند».